Zdrowy styl życia dla większości ludzi oznacza, że zarówno zdrowie fizyczne, jak i psychiczne są w równowadze i doskonale funkcjonują. W wielu przypadkach zdrowie fizyczne i psychiczne są ze sobą ściśle powiązane tak, że pogorszenie lub poprawa kondycji fizycznej rzutują na samopoczucie psychiczne – i zależność ta jest obustronna. Aby zachować równowagę i czuć się doskonale na co dzień, należy wprowadzić odpowiednie modyfikacje w stylu życia – wyeliminować niezdrowe nawyki i włączyć pożądane, zdrowe zmiany.
Spis treści
Zdrowa dieta zgodna z Piramidą Żywienia
Istnieje wiele diet, sposobów odżywiania – i bardzo trudno znaleźć jeden uniwersalny, polecany każdemu model żywienia. Dieta poszczególnych osób może różnić się kalorycznością oraz zawartością makro – i mikroskładników. Najbardziej ogólne zalecenia żywieniowe zawarte są w Piramidzie Żywienia, która w prosty sposób przedstawia najważniejsze zasady komponowania jadłospisu. Znajdują się w niej podstawowe grupy produktów żywnościowych, a także kawa czy zioła. Poza tym warto pamiętać o takich zasadach jak:
- jedzenie trzech zdrowych posiłków dziennie (śniadanie, obiad i kolacja)
- produkty, z których komponujemy dietę powinny obejmować zdrową żywność, taką jak owoce, warzywa, produkty pełnoziarniste oraz beztłuszczowe lub niskotłuszczowe produkty mleczne; wskazane jest włączenie chudego mięsa, drobiu, ryb, fasoli, jaj i orzechów; taka dieta dostarcza odpowiedniej ilości witamin, składników mineralnych czy antyoksydantów, a także redukuje ryzyko wystąpienia zakwaszenia organizmu
- należy wybierać żywność, która ma niską zawartość tłuszczów nasyconych, tłuszczów trans, cholesterolu, soli (sodu), i dodanych cukrów; bezwzględnie należy unikać fast foodów
- zdrowe przekąski są OK, ale z umiarem – i powinny składać się z produktów takich jak owoce, produkty pełnoziarniste lub orzechy, aby zaspokoić głód i nie powodować nadwagi
- należy unikać napojów gazowanych i napojów wzbogaconych cukrem, a także napojów energetycznych z powodu nadmiernej ilości kalorii, a także innych źródeł cukru rafinowanego; nadmierne spożycie cukru to obecnie ogromny problem, nie dziwi zatem, że wiele osób poszukuje sposobu na to, jak przestać jeść słodycze.
Zdrowe i niezdrowe nawyki – co robić, czego unikać?
Aktywność fizyczna i ćwiczenia są głównym czynnikiem przyczyniającym się do zdrowego stylu życia. Siedzący tryb życia może skutkować otyłością, osłabieniem organizmu, brakiem wytrzymałości fizycznej i ogólnym złym stanem zdrowia. Regularne ćwiczenia mogą zapobiec i odwrócić związane z wiekiem spadki masy i siły mięśni, poprawić równowagę, elastyczność i wytrzymałość, zmniejszyć ryzyko upadków w podeszłym wieku. Ponadto to doskonały pretekst, aby spotkać się z innymi i unikać samotności – istotnej przyczyny wielu chorób. Regularny trening może pomóc w zapobieganiu choroby niedokrwiennej serca, udar mózgu, cukrzycy typu 2, otyłości czy nadciśnieniu. Regularne ćwiczenia obciążające mogą również pomóc w zapobieganiu osteoporozie poprzez budowanie wytrzymałości kości. Z kolei trening relaksujący powięzie, czyli trening powięziowy to sposób na zachowanie mobilności ruchowej i rozluźnienie nadmiernie napiętych mięśni.
Omawiając zdrowy styl życia nie sposób nie wspomnieć o konieczności rezygnacji z używek. Konieczne jest odstawienie alkoholu, warto także rozważyć, jak rzucić palenie. Należy uważać ponadto na coraz częściej nadużywane leki przeciwbólowe, zwłaszcza te dostępne bez recepty. Takie leki można zażywać bez ograniczeń i bardzo często dochodzi do łączenia różnych substancji przeciwbólowych, które mogą wchodzić ze sobą w interakcje. Nadużywanie leków przeciwbólowych może odbić się negatywnie na zdrowiu wątroby czy żołądka. Spustoszenie w organizmie sieje także przewlekłe narażenie na stres, a także brak snu – nigdy nie wolno go bagatelizować. I należy pamiętać, że zbyt intensywne opalanie, czyli narażenie organizmu na działanie promieniowania UV przyspiesza starzenie się skóry i może przyczynić się do rozwoju raka skóry.
Bibliografia:
Healthy lifestyle counselling;WHO, 2018
