Napoje energetyczne to jedne z najmniej zdrowych napojów, których spożycia należy się wystrzegać. Niestety – z roku na rok spożycie tego typu napojów wzrasta, a głównymi konsumentami są dzieci i młodzież. Napoje energetyczne przeładowane są cukrem, syntetycznymi dodatkami oraz kofeiną czy tauryną, a niektóre – także efedryną.
Spis treści
Czym są napoje energetyczne?
Napoje energetyczne, czyli energetyki to zazwyczaj gazowane napoje, cechujące się dużą zawartością cukru oraz związków o charakterze pobudzającym. Często mylone są z napojami izotonicznymi, choć są to zupełnie inne produkty. Napoje energetyczne wyróżniają się wysoką zawartością cukru i kofeiny, a ich zadaniem jest pobudzenie organizmu i dodanie energii. Z kolei napoje izotoniczne nie służą pobudzeniu organizmu – ich zadaniem jest uzupełnienie płynów. Ich osmolarność zbliżona jest do osmolarności płynów ustrojowych organizmu, co zapewnia najlepsze nawodnienie. Napoje izotoniczne nie zawierają wiele cukru, mają niewielką kaloryczność, brak w nich kofeiny, wyróżniają się natomiast zawartością witamin oraz takich elektrolitów jak potas czy magnez.
Co kryją w sobie napoje energetyczne?
Jednym z najistotniejszych składników napojów energetycznych jest cukier, którego zawartość może wynosić nawet 10 – 12 g na 100 ml napoju. Oznacza to, że wypijając puszkę napoju energetycznego zbliżamy się do dopuszczalnego dziennego spożycia cukru. Charakterystyczna jest także wysoka zawartość kofeiny – około 30 ml/ 100ml. Zawartość kofeiny w energetykach porównywalna jest do jej zawartości w kawie. Biorąc jednak pod uwagę, że zazwyczaj wypijamy całą puszkę energetyku, dostarczamy tyle kofeiny, co w dużym kubku kawy – a takich ilości kawy raczej nie pijemy. Ponadto po napoje energetyczne często sięgają małe dzieci i młodzież – a dla nich podaż kofeiny nie jest wskazana.
Skład napojów energetycznych nie ogranicza się jedynie do kofeiny i cukru. Znaleźć można w nich także takie składniki jak tauryna, inozytol, karnityna, witaminy z grupy B czy żeń – szeń. Ponadto w składzie wielu napojów energetycznych powszechnie występują syntetyczne barwniki i aromaty.
Jak napoje energetyczne wpływają na zdrowie?
Okazyjne spożycie napoju energetycznego wydaje się być bezpiecznym rozwiązaniem, jednak każdorazowo, gdy sięgamy po puszkę energetyku musimy liczyć się z możliwością podrażnienia żołądka, problemów ze snem i koncentracją czy bólu głowy. A częste sięganie po energetyki może prowadzić do pojawienia się takich objawów przedawkowania kofeiny jak drżenie rąk, bóle i zawroty głowy czy kołatanie serca. Dostarczanie do organizmu dużych ilości kofeiny może prowadzić do zwiększenia ciśnienia krwi. Jeżeli napoje energetyczne zawierają efedrynę, może dojść do uzależnienia od tej substancji.
Konsekwencje częstego sięgania po napoje energetyczne mogą wynikać także z wysokiego spożycia cukru. A tu lista powikłań jest duża – od rozwoju nadwagi czy otyłości, poprzez insulinooporność, aż po cukrzycę typu 2.
Zawarte w napojach energetycznych syntetyczne dodatki, takie jak barwniki i aromaty mogą podrażniać przewód pokarmowy i wywoływać alergie. Sięgnięcie w wyjątkowej sytuacji po napój energetyczny nie powinno zaszkodzić. Jednak osoby prowadzące zdrowy styl życia powinny za wszelką cenę unikać częstego sięgania po energetyki. Energetyki mają szczególnie negatywny wpływ na organizmy dzieci i młodzieży. Prowadzą do epidemii otyłości wśród najmłodszych, prowadzą do poważnych zaburzeń koncentracji, drażliwości, pogorszenia wyników w nauce i bezsenności. Zwiększają ryzyko wielu chorób przewlekłych. Dzieci i młodzież nie powinny sięgać w ogóle po tego typu napoje.
Bibliografia:
Alsunni A., Energy drink consumption: beneficial and adverse health effects; Int J Health Sci, 2015
