Odpowiednia higiena zębów to najważniejszy element troski o zęby, umożliwiający zachowanie ich w jak najlepszym stanie. Duże znaczenie mają także regularne wizyty u stomatologa – i to już od najmłodszych lat. Profilaktyczne wizyty pozwalają na szybkie wykrycie próchnicy czy innych nieprawidłowości, takich jak konieczność leczenia aparatem ortodontycznym.
Spis treści
Codzienna higiena zębów – czy sama szczoteczka wystarczy?
Zestaw niezbędny do codziennej pielęgnacji zębów to szczoteczka i pasta do zębów, a także nić dentystyczna. Wyboru pasty do zębów można dokonać spośród następujących propozycji:
- pasta przeciw próchnicy, zawierająca związki fluoru, takie jak fluorek sodu (NaF), fluorek cynkawy (SnF2) lub monofluorofosforan (MFP2) itp.; pasta do zębów dla dorosłych zawiera 1000–1 450 ppm (części na milion) fluorku, podczas gdy pasta dla dzieci zawiera 500–1000 ppm fluoru.
- pasta łagodząca nadwrażliwość zębów, zapewniająca złagodzenie objawów nadwrażliwości zębiny na 2 sposoby; po pierwsze, zakłóca odpowiedź neuronu na bodźce bólowe, po drugie -zamyka kanaliki zębinowe zębiny; zawiera takie składniki aktywne jak azotan potasu lub arginina
- pasta do zębów przeciw kamieniowi nazębnemu, zmniejszająca tempo powstawania kamienia nazębnego dzięki zawartości takich substancji czynnych jak pirofosforan lub cytrynian cynku
- pasta do zębów przeciw płytce nazębnej, która hamuje gromadzenie się płytki nazębnej, zmniejsza toksyczne działanie toksyny bakteryjnej na otaczające tkanki zębów, a tym samym zmniejsza ryzyko zachorowania dziąseł na paradontozę czy powstania ropnia zęba
- wybielająca pasta do zębów, zawierająca stosunkowo gruboziarniste materiały ścierne, które działają poprzez ścieranie plam na powierzchni zębów, dając efekt wybielania; skutki długotrwałego stosowania tego rodzaju pasty do zębów są nadal nieznane
- pasty do czyszczenia protez zębowych, o łagodniejszych właściwościach ścierających, aby nie uszkodzić delikatnej powierzchni protezy; pasty te umożliwiają dokładne oczyszczanie protez zębowych z resztek pokarmów i osadów, a także bakterii.
Szczoteczka do zębów powinna być dostosowana do kondycji szkliwa i dziąseł – w przypadku krwawiących dziąseł lepiej sprawdzą się szczoteczki o miękkim włosiu. A najlepiej sprawdzają się szczoteczki elektryczne oraz soniczne. Poza szczoteczką należy pamiętać o regularnym używaniu nici dentystycznej, która skuteczniej niż szczoteczka oczyszcza trudno dostępne przestrzenie międzyzębowe.
Higienizacja zębów – dla kogo?
Higienizacja zębów to gama zabiegów umożliwiających utrzymanie nienagannej czystości zębów, co przekłada się na profilaktykę rozwoju próchnicy, a także chorób przyzębia, takich jak paradontoza. Higienizacja zębów przeprowadzana jest w gabinecie stomatologicznym; profilaktyczna higienizacja zębów może odbywać się raz – dwa razy do roku, natomiast w niektórych przypadkach zabieg może być przeprowadzany częściej. Stomatolodzy polecają higienizację zębów w następujących przypadkach:
- picie dużych ilości kawy i herbaty oraz palenie papierosów; takie osoby narażone są na powstanie przebarwień
- wady ortodontyczne utrudniające odpowiednią higienę zębów, np. stłoczenia zębów
- przygotowanie zębów do zabiegu wybielania zębów, po którym konieczne jest przestrzeganie tzw. białej diety
- noszenie aparatu ortodontycznego
- skłonność do próchnicy bądź przebarwień
Profesjonalna higienizacja zębów w gabinecie stomatologicznym wymaga wykonania kilku zabiegów z wykorzystaniem odpowiednich narzędzi stomatologicznych. Pierwszym etapem higienizacji jest skaling zębów, czyli usuwanie kamienia nazębnego. Zabieg ten może mieć charakter skalingu tradycyjnego (mechanicznego), chemicznego, laserowego oraz ultradźwiękowego – i ta ostatnia postać skalingu stosowana jest najczęściej. Podczas zabiegu możliwe jest dokładne usunięcie złogów kamienia nazębnego, także z trudno dostępnych miejsc – także szczelin międzyzębowych oraz korzeni zębów.
Kolejny etap higienizacji zębów to piaskowanie – usuwanie płytki nazębnej i przebarwień. Do zębów przykładana jest specjalna dysza, emitująca pod dużym ciśnieniem strumień wody z drobinkami czyszczącymi. Profesjonalne wykonanie skalingu i piaskowania skutkuje delikatnym rozjaśnieniem zębów. Natomiast w kolejnym etapie następuje wygładzenie ich powierzchni. Mowa o polerowaniu zębów z wykorzystaniem specjalistycznych past polerskich oraz gumek.
Końcowym etapem higienizacji jest fluoryzacja (lakierowanie zębów), czyli wzmocnienie szkliwa preparatem remineralizującym, co redukuje ryzyko rozwoju próchnicy oraz nadwrażliwości zębów. Nie jest to zatem zabieg dedykowany wyłącznie zębom mlecznym. Dzięki temu możliwe może być zredukowanie konieczności wykonania takich inwazyjnych zabiegów jak leczenie kanałowe zęba czy wyrwanie, czyli ekstrakcja zęba i konieczność uzupełnienia braku zęba implantem zębowym.
Bibliografia:
Bibliografia: Jańczuk Z., Podręcznik dla asystentek i higienistek stomatologicznych; PZWL, 2018
