zęby mleczne
Fot.: Unsplash.com

Zęby mleczne, czyli pierwsze zęby człowieka wymagają specjalnej troski. Nieprawdą jest, że nie ma konieczności leczenia zębów mlecznych, gdyż i tak za kilka lat wypadną. Konieczne jest jak najwcześniejsze leczenie próchnicy oraz – gdy to konieczne – wdrożenie leczenia ortodontycznego. Zadbane zęby mleczne są gwarancją prawidłowego uzębienia stałego.

Przyczyny próchnicy u dzieci

próchnica butelkowa
Fot.: Unsplash.com

Próchnica kojarzona jest przede wszystkim jako choroba dorosłych, a także dzieci często sięgających po słodycze. Okazuje się jednak, że nie tylko – próchnica może zaatakować ząbki mleczne już na etapie ich wyrzynania się. Coraz częstszym problemem jest tzw. próchnica butelkowa, czyli stwierdzane już u niemowląt zmiany próchnicze atakujące pierwsze ząbki. Takiej próchnicy nie wolno lekceważyć i traktować jej jako przejściowego problemu, który zniknie wraz z wypadnięciem zębów mlecznych.

Przyczyną rozwoju próchnicy butelkowej jest zaniedbanie kwestii higieny jamy ustnej u najmłodszych dzieci. Wielu rodziców nie ma świadomości, że konieczne jest codzienne dbanie o higienę jamy ustnej – i to od momentu, gdy zaczyna wyrzynać się pierwszy ząbek. Jak dbać o zęby mleczne? Można szczotkować zęby specjalną silikonową nakładką na palec czy gazikami nakładanymi na palec nasączonymi ksylitolem. O higienę pierwszych ząbków można także zadbać na drodze przemywania dziąsełek naparem z rumianku. W ramach profilaktyki próchnicy butelkowej należy ponadto pamiętać o odpowiednich nawykach żywieniowych – dziecko nie powinno zasypiać z butelką w ustach, gdyż uniemożliwia to umycie zębów.

Próchnica butelkowa objawia się w postaci niewielkich plamek na zębach, przybierających odcień biały lub brązowy. Z czasem zmiany mogą być coraz bardziej rozległe, prowadząc nawet do konieczności usunięcia zęba. Dlatego konieczne są regularne wizyty z maluchem u dentysty, który oceniać będzie na bieżąco stan uzębienia, a w razie potrzeby – wdrożenia takich metod leczenia jak lapisowanie zębów 40% roztworem azotanu srebra czy fluoryzacja zębów.

Jak walczyć z próchnicą zębów mlecznych?

Próchnica to problem dotykający nawet najmłodsze dzieci. Próchnica butelkowa dotyczy maluchów, które zasypiają przy butelce z mlekiem; starsze dzieci dotknięte są próchnicą rozwijającą się w efekcie spożywania słodyczy oraz niedokładnego mycia zębów. Próchnicę zębów mlecznych należy leczyć z równie dużą starannością jak w przypadku zębów stałych. Nieleczona próchnica może bowiem prowadzić do zbyt szybkiej utraty zęba i powstania wad zgryzu, ponadto bakterie próchnicotwórcze osadzają się na języku i migdałkach, infekując następnie zęby stałe. Nikt nie powinien zatem poddawać w wątpliwość zasadności leczenie próchnicy zębów mlecznych. Jak jednak zrobić to w sposób skuteczny, a zarazem komfortowy dla najmłodszego pacjenta?

Jedną z najnowocześniejszych metod leczenia próchnicy u dzieci jest ozonowanie, czyli metoda bezbolesnego i nieinwazyjnego usuwania niewielkich ubytków. Wystarczy poddać ubytek działaniu ozonu – bakteriobójczego gazu redukującego chorobotwórcze bakterie. Kolejną innowacyjną metodą leczenia jest laserowe usuwanie próchnicy, polegające na usunięciu zmian próchniczych i dezynfekcji powierzchni zęba, po czym możliwe jest założenie wypełnienia.

Wypełnienia ubytków zębów mlecznych wykonywane są z użyciem nowoczesnych materiałów stomatologicznych. Wykorzystywane są kompozyty światłoutwardzalne, takie jak stosowane są u dorosłych. W przypadku zębów mlecznych mogą być zastosowane kompozyty w rozmaitych kolorach, co może uatrakcyjnić wizytę u stomatologa. Mali pacjenci gabinetów stomatologicznych chętniej siadają na fotelu dentystycznym, jeśli mają możliwość wyboru koloru plomby, a proces leczenia próchnicy nie kojarzy się z nieprzyjemnym borowaniem zębów.

Zaburzenia wyrzynania zębów mlecznych

pielęgnacja zębów mlecznych
Fot.: Unsplash.com

Wyrzynanie zębów mlecznych czyli ząbkowanie to proces, który zazwyczaj rozpoczyna się około 6 miesiąca życia dziecka. Zaburzenia tego procesu mogą dotyczyć czasu, w którym rozpoczyna się proces ząbkowania, kolejności wyrzynania zębów bądź całkowitego braku wyrzynania zębów. Podstawowy podział zaburzeń obejmuje ząbkowanie przedwczesne i ząbkowanie opóźnione. O ząbkowaniu przedwczesnym mówimy wówczas, gdy ząbki mleczne pojawiają się przed 4 miesiącem życia; skrajnym przypadkiem jest występowanie zębów mlecznych już u noworodków. Przyczyną przedwczesnego ząbkowania może być nadmiar wapnia i witaminy D w organizmie kobiety w ciąży, a także uwarunkowania genetyczne. O opóźnionym ząbkowaniu mówimy wówczas, gdy ząbkowanie rozpoczyna się po 10 – 12 miesiącu życia. Najczęstsze przyczyny zbyt późnego ząbkowania to:

  • zaburzenia metabolizmu fosforu i wapnia
  • zespoły złego wchłaniania
  • zaburzenia odżywiania
  • choroby dziedziczne
  • niedoczynność tarczycy

Z kolei brak wyrzynania się zębów może być konsekwencją uszkodzenia zawiązków zębowych lub ich braku. Wówczas mówimy o hipodoncji, która najczęściej ma podłoże genetyczne. Problem ten leczony jest na wiele sposobów, a ich wybór uzależniony jest m.in. od wieku dziecka, ilości brakujących zębów, a także współwystępujących nieprawidłowości zębowo – zgryzowych. U dzieci z wyrzniętymi pojedynczymi zębami mlecznymi stosowane są protezy ruchome, które przywracają funkcję żucia. W przypadku dzieci o uzębieniu mieszanym mogą być zastosowane nadbudowy koron zębów stałych dotkniętych mikrodoncją oraz startych koron zębów mlecznych. U pacjentów z uzębieniem stałych stosowane są natomiast takie akcesoria stomatologiczne jak implanty zębowe lub mosty.

Bibliografia:

Kuśmierz K. i in., Występowanie próchnicy u dzieci w wieku 3, 6 i 12 lat; Medycyna Ogólna i Nauki o Zdrowiu, 2016, tom 22, nr 3

ZOSTAW ODPOWIEDŹ

Please enter your comment!
Please enter your name here