Proteza zębowa to kompleksowe uzupełnienie brakujących zębów. Ruchome protezy zębowe stosowane są zarówno w przypadku częściowego, jak i całkowitego braku uzębienia. Noszone są przez cały dzień, a na noc można je zdejmować. Istnieją ponadto protezy całkowite, mocowane na implantach. Proteza przywraca estetykę i funkcjonalność aparatu żucia.
Źle dopasowana proteza – jak sobie z tym poradzić?
Proteza zębowa to rozwiązanie idealne dla osób z częściową lub całkowitą utratą uzębienia. Nowoczesne protezy ruchome zapewniają dobry efekt estetyczny, przywracają funkcjonalność aparatu żucia, ułatwiają spożywanie posiłków. Kluczem do funkcjonalności protezy zębowej jest jej wytrzymałość, a także idealne dopasowanie protezy.
Niewłaściwe dopasowanie protezy stomatologicznej może skutkować pojawieniem się tzw. stomatopatii protetycznych, czyli rozmaitych patologicznych zmian w jamie ustnej, które powstają w efekcie noszenia protezy. Jedną z najczęściej pojawiających się komplikacji jest otarcie błony śluzowej jamy ustnej. Ryzyko powstania takich otarć jest większe w przypadku protez o dużej powierzchni płyty, niedostatecznego wypolerowania powierzchni bądź niewłaściwego dopasowania elementów metalowych. Kolejną konsekwencją niewystarczająco dopasowanej protezy zębowej jest większe ryzyko rozwoju zakażeń bakteryjnych i grzybiczych, co wynika zarówno z uszkodzeń błony śluzowej jamy ustnej, a także kumulowania się resztek pokarmowych pod protezą.
Oczywiste jest, że pierwsze dni po założeniu nowej protezy mogą upływać pod znakiem dyskomfortu w jamie ustnej. Jeśli jednak stale towarzyszy nam bolesność, podrażnienie błon śluzowych – wówczas warto ponownie odwiedzić gabinet stomatologa w celu skontrolowania dopasowania protezy. Niekiedy także długotrwale noszona proteza może generować dyskomfort, co wynika z naturalnego zużywania się protezy. Optymalna żywotność protezy to około 3 – 4 lata i po tym czasie proteza powinna być wymieniona. W przeciwnym przypadku proteza może poluzować się, co uniemożliwi gryzienie pokarmów i będzie stale się przesuwać, prowadząc do uszkodzenia dziąseł i błony śluzowej jamy ustnej.
Protezy zębowe dla dzieci
Protezy stomatologiczne kojarzą się przede wszystkim z osobami w starszym wieku, które tracą zęby stałe i potrzebują uzupełnić braki w uzębieniu. Okazuje się, że takie rozwiązanie może być stosowane także u dzieci. Po co najmłodszym „sztuczne zęby”? Niekiedy dochodzi do przedwczesnej utraty zęba mlecznego. Mowa o sytuacji, gdy ząb mleczny nie wypada w procesie naturalnej wymiany uzębienia mlecznego na stałe, a jest przedwcześnie tracony w efekcie urazu czy rozległego procesu próchniczego. Wówczas utrata zęba nie stanowi tyle problemu natury estetycznej, ile funkcjonalnej. Nikogo nie dziwi bowiem widok dziecka z ubytkiem zęba. Problemem są natomiast takie konsekwencje utraty zęba jak:
- powstanie wad zgryzu
- zaburzenia rozwoju kości szczęki i żuchwy
- powstanie wad wymowy
- problemy z przeżuwaniem pokarmów
Protezy zębowe u dzieci zapobiegają przede wszystkim przemieszczaniu się wyrzynających się zębów, a także przywracają prawidłową funkcję żucia. Mogą zatem pełnić dwojaką rolę, łącząc leczenie ortodontyczne z zachowawczym – odtwarzają brakujące zęby, ale również korygują współistniejącą wadę zgryzu. Rodzaje protez zębowych stosowanych u dzieci to następujące narzędzia stomatologiczne:
- protezy zachowawcze stosowane u dzieci bez wad zgryzu i stosowane są w celu odtworzenia prawidłowego kształtu łuków zębowych
- protezy retencyjne stosowane są w celu utrzymania właściwego położenia zębów, aż do momentu wyrznięcia się wszystkich zębów stałych
- proteza lecznicza stosowana jest u dzieci, u których występuje wada zgryzu, którą należy skorygować
Wraz z rozwojem i wzrostem zębów i układu kostnego konieczne jest modyfikowanie kształtu i wielkości protezy, konieczna jest zatem częsta wymiana protez. Trwa to aż do momentu, gdy zastosować można bardziej trwałe rozwiązania, takie jak implanty (gdy utracony był ząb stały).
Bibliografia:
Bibliografia: Jańczuk Z., Podręcznik dla asystentek i higienistek stomatologicznych; PZWL, 2018
