Z roku na rok rośnie sprzedaż leków bez recepty oraz suplementów diety. Z jednej strony – to dobrze, gdyż może świadczyć to o coraz większej świadomości zdrowotnej. Z drugiej strony – istnieje ryzyko nadużywania tego typu preparatów. To, że ogromna liczba leków i suplementów dostępna jest bez recepty nie oznacza, że można stosować je bez ograniczeń i leczyć niektóre dolegliwości na własną rękę.
Spis treści
Kiedy sięgać po leki bez recepty i suplementy?
Leki bez recepty to bardzo szeroka gama farmaceutyków, które można nabyć na własną rękę. Możliwość zakupienia takich leków w dowolnym momencie to duże udogodnienie, gdyż dzięki temu mamy możliwość poradzić sobie samodzielnie z wieloma dolegliwościami. Mowa m. in. o dolegliwościach bólowych, gorączce, alergii, problemach trawiennych, przeziębieniu. Po niektóre leki bez recepty sięgamy na własną rękę, a inne stosujemy po konsultacji z lekarzem. Zawsze jednak należy uważnie przestudiować ulotkę i zwrócić uwagę na przeciwwskazania do stosowania leków, a także możliwe działania niepożądane.
Najczęściej stosowane leki bez recepty to przede wszystkim leki przeciwbólowe, jak paracetamol czy ibuprofen. Chętnie sięgamy także po leki o działaniu przeciwzapalnym i przeciwgorączkowym. Bardzo często stosowane są leki na alergię bez recepty – pozwalają złagodzić katar czy łzawienie oczu u alergików. Rośnie popularność leków i suplementów na wątrobę, które mają za zadanie złagodzić objawy niestrawności, a także wspomóc regenerację komórek wątroby. Leki uspokajające bez recepty to przede wszystkim tabletki zawierające ekstrakty ziołowe, wspomagające zasypianie, a także redukujące rozdrażnienie i nerwowość.
Najpopularniejsze suplementy diety
Coraz chętniej sięgamy po probiotyki. Kiedyś takie suplementy stosowane były wyłącznie podczas antybiotykoterapii, dziś jednak wiemy coraz więcej o wszechstronnej roli flory bakteryjnej jelit w organizmie. Probiotyki, odbudowując florę bakteryjną jelit mogą wpływać korzystnie nie tylko na pracę układu trawienia. Wspomagają ponadto naturalną odporność organizmu, mogą łagodzić objawy zespołu nieszczelnego jelita, wpływać korzystnie na funkcjonowanie układu nerwowego i samopoczucie psychiczne.
Sportowcy często sięgają po rozmaite suplementy – takie jak potas wspomagający pracę mięśni i układu krążenia, a także suplementy na stawy, np. glukozaminę czy siarczan chondroityny. Kobiety chętnie stosują suplementy wzmacniające włosy i paznokcie, preparaty wspomagające odchudzanie, a także suplementy w ciąży i podczas karmienia piersi. Coraz chętniej panie sięgają także po tabletki na menopauzę, łagodzące uciążliwe dolegliwości towarzyszące przekwitaniu. Z kolei panowie często zażywają magnez, a także naturalne preparaty wspomagające potencję, takie jak żeń – szeń czy buzdyganek naziemny. Natomiast suplementy dla seniorów to np. wapń, kwasy omega 3, potas, a także antyoksydanty, takie jak glutation.
Czym grozi nadużywanie leków bez recepty i suplementów?
Stosując jakikolwiek lek bez recepty czy suplement diety, należy dawkować go zgodnie z informacjami zawartymi w ulotce lub według wskazań lekarza. Nigdy nie należy stosować leku, jeśli występują jakiekolwiek przeciwwskazania. Konieczne jest przestudiowanie składu wszystkich stosowanych preparatów, gdyż może się zdarzyć, że dana substancja aktywna występuje w więcej niż jednym preparacie. A wówczas istnieje ryzyko przedawkowania. W przypadku przyjmowania zbyt dużych dawek leków przeciwbólowych może dojść do podrażnienia żołądka, niewydolności wątroby, a także uzależnienia od niektórych substancji.
Możliwe jest także przedawkowanie niektórych suplementów diety, np. witamin rozpuszczalnych w tłuszczach – A, D, E i K, które nie są na bieżąco usuwane z organizmu wraz z moczem. Przedawkować można także niektóre składniki mineralne – potas, magnez, cynk czy selen.
Bibliografia:
IŻiŻ, Suplementy diety – czy potrzebujesz?; Warszawa, 2019
