Badanie ultrasonograficzne nerek to nieinwazyjne i bezbolesne badanie obrazowe, pozwalające dokonać oceny budowy anatomicznej nerek. Wskazaniem do wykonania badania może być podejrzenie schorzeń nerek, a także monitorowanie skuteczności leczenia. Aby uzyskać wiarygodny wynik badania USG nerek, konieczne jest odpowiednie przygotowanie.
Spis treści
Czym jest USG nerek?
USG to badanie obrazowe pozwalające na ocenę budowy narządów. W badaniu wykorzystywana jest technologia fal ultradźwiękowych, czyli fal akustycznych o wysokiej częstotliwości. Przenikają one w głąb organizmu, a odbiciu tych fal od tkanek o zróżnicowanej budowie towarzyszy uzyskanie obrazu na ekranie aparatu. Badanie USG dostarcza informacji o wielkości i kształcie narządu, jego położeniu, a także powierzchni i wnętrzu nerki. Badanie ultrasonograficzne nerki jest badaniem całkowicie bezpiecznym, nieinwazyjnym i bezbolesnym, dlatego nie ma żadnych przeciwwskazań do jego wykonania i brak jest ryzyka wystąpienia efektów ubocznych.
Badanie dopplerowskie tętnic nerkowych to badanie USG pozwalające zobrazować przepływ krwi w dużych naczyniach.
Wskazania do wykonania USG nerek
Badanie ultrasonograficzne nerek wykonywane jest przede wszystkim u tych osób, u których występują symptomy sugerujące choroby układu moczowego, takie jak:
- ból brzucha lub ból okolicy lędźwiowej
- krwiomocz
- nieprawidłowe wyniki badania ogólnego moczu
- częste oddawanie moczu lub znaczne zmniejszenie objętości oddawanego moczu
- ból podczas oddawania moczu
USG nerek należy zatem wykonać u pacjentów, u których podejrzewana jest obecność schorzeń nerek, takich jak odmiedniczkowe lub kłębuszkowe zapalenie nerek, torbiele, wodonercze, anatomiczne wady wrodzone, guzy nerki. Ponadto USG nerek wykonywane jest przy podejrzeniu kamicy nerkowej, w schorzeniach gruczołu krokowego, a także w przebiegu nadciśnienia tętniczego czy cukrzycy. Badanie ultrasonograficzne wykonywane jest także w celu monitorowania postępu choroby, a także skuteczności jej leczenia.
Jak się przygotować do USG nerek?
Do badania USG nerek należy się odpowiednio przygotować. Przede wszystkim – w dniu poprzedzającym badanie konieczne jest stosowanie lekkostrawnej diety o niskiej zawartości tłuszczu. Należy unikać potraw wzdymających, gdyż nadmiar gazów zgromadzonych w przewodzie pokarmowym mógłby utrudnić wykonanie badania. Ponadto przed badaniem nie jest zalecane żucie gumy, a także picie napojów gazowanych. Kolejną ważna kwestią jest powstrzymanie się od przyjmowania posiłków na kilka godzin przed badaniem. Nie należy ponadto zapomnieć o wypiciu półtora litra wody niegazowanej na godzinę przed badaniem. Dzięki temu możliwa będzie dokładna ocena dróg moczowych, w tym pęcherza moczowego.
Jak wygląda badanie USG nerek?
Podczas wykonywania USG nerki pacjent leży wygodnie na plecach, a potem także na lewym i prawym boku. Na brzuch aplikowany jest specjalny żel, który umożliwia wykonanie badania przy pomocy specjalnej głowicy. Głowica emitująca fale ultradźwiękowe przesuwana jest po powierzchni skóry, a uzyskany obraz jest wyświetlany w czasie rzeczywistym na ekranie aparatu. Jeżeli nie zostanie uzyskany wyraźny obraz, konieczne może być przyjęcie przez pacjenta pozycji leżącej na brzuchu i przyłożenie głowicy aparatu do powierzchni pleców. Badanie trwa kilkanaście minut.
Wynik badania USG nerek
Prawidłowa wielkość nerek to 9 – 13 cm w wymiarze podłużnym. Powiększenie nerek wykazane w badaniu USG noże świadczyć o wodonerczu, procesie nowotworowym, a także obecności kamienia nerkowego uniemożliwiającego odpływ moczu. W USG nie można wykazać zmian czynnościowych, zaobserwować można natomiast nieprawidłowości w budowie nerek. Możliwe jest wykrycie kamienia nerkowego, torbieli, guza, poszerzenia moczowodu czy zwężenia tętnicy nerkowej (w badanie metodą Dopplera).
Bibliografia:
Szopiński T., Keller E., USG nerek – co jest istotne dla urologa?; Journal of Ultrasonography, 2016