Krzywa cukrowa, czyli doustny test tolerancji glukozy to badanie pozwalające na ocenę poziomu glikemii po wypiciu roztworu zawierającego glukozę. Badanie może być wykonane u osób z nieprawidłowym wynikiem badania glukozy na czczo, a także u kobiet w ciąży lub osób z grupy ryzyka cukrzycy. Aby wynik krzywej cukrowej był wiarygodny, konieczne jest odpowiednie przygotowanie do badania. Nieprawidłowy wynik krzywej cukrowej może wskazywać na cukrzycę, nieprawidłowej tolerancji glukozy lub nieprawidłowej glikemii na czczo.
Spis treści
Czym jest krzywa cukrowa?
Krzywa cukrowa, czyli doustny test tolerancji glukozy OGTT to badanie służące ocenie gospodarki węglowodanowej organizmu. Badanie polega na oznaczeniu poziomu glukozy we krwi na czczo, a następnie dwie godziny po spożyciu roztworu zawierającego 75 g glukozy. Badanie ma na celu ocenę wchłaniania glukozy z przewodu pokarmowego, stopnia zwiększania się glikemii oraz wydzielania insuliny przez trzustkę. Jest to badanie znacznie dokładniejsze niż samo oznaczenie glukozy na czczo, gdyż obrazuje reakcję organizmu na przyjęcie dużej ilości glukozy.
Kiedy wykonywana jest krzywa cukrowa?
Krzywa cukrowa to badanie wykonywane ze wskazań lekarza, nie jest to zatem badanie profilaktyczne wykonywane na własną rękę. Badanie to jest rutynowo wykonywane u kobiet w ciąży i ma na celu wczesne rozpoznanie cukrzycy ciężarnych. Ta postać cukrzycy rozwija się nawet u 10% kobiet w ciąży i może zaburzać przebieg ciąży i rozwój płodu. Na początku ciąży oznaczany jest poziom glukozy we krwi. Jeśli otrzymany jest wynik prawidłowy, wówczas dopiero między 24 a 28 tygodniem ciąży wykonywana jest krzywa cukrowa. Jeśli natomiast wynik badania glukozy na czczo jest nieprawidłowy, konieczne może być wcześniejsze wykonanie doustnego testu tolerancji glukozy w ciąży. Na rozwój cukrzycy ciążowej najbardziej narażone są kobiety z dodatnim wywiadem rodzinnym w kierunku cukrzycy, z nadwagą, zespołem policystycznych jajników, nadciśnieniem, decydujące się na ciążę po 35 roku życia.
Krzywa cukrowa wykonywana jest u osób z nieprawidłowym wynikiem badania glikemii na czczo. Dotyczy to zwłaszcza osób w grupie ryzyka rozwoju cukrzycy typu 2, u których występują takie czynniki ryzyka jak:
- nadwaga lub otyłość
- siedzący tryb życia
- występowanie cukrzycy w rodzinie
- przebyta cukrzyca ciężarnych
- nadciśnienie
- zespół policystycznych jajników
- choroby układu sercowo – naczyniowego.
Jak się przygotować do krzywej glukozowej?
Krzywa glukozowa to badanie wymagające odpowiedniego przygotowania. Na dobę przed badaniem należy zrezygnować z palenia papierosów, spożywania alkoholu oraz intensywnej aktywności fizycznej. Ponadto na 12 godzin przed badaniem należy zjeść ostatni posiłek. Na badanie należy pojawić się na czczo, w godzinach porannych. Do momentu zakończenia badania nie należy przyjmować żadnych leków.
Przebieg badania krzywej cukrowej
Badanie krzywej cukrowej to kilkuetapowa procedura. Pierwszym etapem jest pobranie próbki krwi na czczo. Następnie w ciągu kilku minut pacjent musi wypić roztwór sporządzony na drodze rozpuszczenia 75 g glukozy w 250 – 300 ml wody. Następnie przez dwie godziny pacjent pozostaje w spoczynku, czekając na kolejne pobranie krwi, które ma miejsce po dwóch godzinach.
Interpretacja wyników krzywej cukrowej
Prawidłowe wyniki doustnego testu tolerancji glukozy przedstawiają się następująco:
- glikemia na czczo – poniżej 5,6 mmol/ l, czyli 100 mg/ dl
- glikemia 2 godziny po wypiciu roztworu glukozy – poniżej 7,8 mmol/ l, czyli 140 mg/ dl
Nieprawidłowy wynik krzywej glukozowej interpretowany jest w następujący sposób:
- poziom glikemii po 2 godzinach od wypicia roztworu glukozy wynoszący 7,8 – 11 mmol/ l, czyli 140 – 199 mg/ dl wskazuje na nieprawidłową tolerancję glukozy
- poziom glikemii po 2 godzinach od wypicia roztworu glukozy wynoszący powyżej 11,1 mmol/ l, czyli 200 mg/ dl wskazuje na cukrzycę.
Doustny test tolerancji glukozy umożliwia zdiagnozowanie cukrzycy, dzięki czemu możliwe jest jak najszybsze wdrożenie leczenia w celu zapobiegania rozwoju powikłań cukrzycy.
Bibliografia:
Zalecenia Polskiego Towarzystwa Diabetologicznego 2007
