Stan, w którym tkanka tłuszczowa przekracza stan masy ciała o 20%, jest nazywany otyłością – jest to znaczne przekroczenie możliwości fizjologicznych i adaptacyjnych organizmu.
Dowiedziono naukowo, że otyłość zwiększa ryzyko wystąpienia wielu chorób, przede wszystkim cukrzycy, chorób układu krążenia, wzmagają się stany zapalne stawów, dodatkowo otyłość może również przyczynić się do rozwoju chorób nowotworowych. Zatem śmiało można stwierdzić, że przyczynia się do niepełnosprawności oraz skrócenia długości życia.
Wskaźnik masy ciała (BMI) wskazuje prawidłową wartość masy ciała, może wykazać nadwagę, otyłość oraz zdiagnozuje wystąpienie skrajnej otyłości. Można go wyliczyć samemu korzystając z prostego wzoru, można go również poznać podczas wizyty u specjalisty – dietetyka, który sam go wyliczy po zważeniu i zmierzeniu pacjenta albo określi stan za pomocą profesjonalnej elektronicznej wagi medycznej wyposażonej w funkcję BMI. Wagi kolumnowe tego typu mogą posiadać wyświetlacz pokazujący wagę, wzrost i wyliczone BMI pacjenta.
Przyczyny otyłości
Najczęstszą przyczyną otyłości jest przekarmienie, czyli za duża wartość energetyczna pokarmów względem potrzeb organizmu. Kolejną przyczyną jest nieodpowiedni tryb życia, czyli przede wszystkim brak aktywności fizycznej. W grę mogą wchodzić również czynniki genetyczne, farmakologiczne, psychologiczne, środowiskowe i stres.
Istnieją również choroby, które przyczyniają się do otyłości. Wymienić tutaj należy przede wszystkim Zespół Cushinga, PCO, czyli zespół policystycznych jajników, niedoczynność przysadki, niedoczynność tarczycy, zespół Turnera, organiczne uszkodzenie podwzgórza, a także choroby dziedziczne przebiegające z otyłością.
Czym grozi rozwój tej choroby?
Choroba przyczynia się do rozwoju innych schorzeń, takich jak: cukrzyca typu 2, choroba zwyrodnieniowa stawów, żylaki, zakrzepica żylna, choroba wieńcowa, bóle krzyża, nadciśnienie tętnicze, zespół bezdechu sennego. Badania wykazują, że otyłość sprzyja ryzyku zachorowania na raka piersi oraz trzonu macicy u kobieta, a także na raka okrężnicy oraz gruczołu krokowego u mężczyzn.
Jak leczyć pacjenta z otyłością
Proces ten jest czasochłonny i wymaga zaangażowania różnych specjalistów. Przede wszystkim wymienić tutaj należy dietetyka, lekarza ogólnego, niekiedy psychologa i rehabilitanta. Konieczna jest zmiana stylu życia, wprowadzenie zbilansowanej diety. Należy w niej ograniczyć spożywanie tłuszczów, ograniczenie przekąsek, szczególnie tych słodkich. Konieczne staje się wprowadzenie większej ilości warzyw i owoców. Nie bez znaczenia jest również regularne spożywanie posiłków.
Pacjent, u którego zdiagnozowano otyłość powinien poświęcać na wysiłek fizyczny około 30 minut dziennie. Najlepsze w tym przypadku są ćwiczenia aerobowe. Leczenie farmakologiczne można zastosować w przypadku pacjentów, których BMI przekracza 27 i otyłość przyczyniła się do rozwoju innej choroby, a dieta, terapia oraz wysiłek fizyczny nie przynoszą zadowalających efektów. Stosowane leki mają dać uczucie sytości lub mogą przyczyniać się do wydalania tłuszczów wraz z kałem.
W przypadku osób zmagających się z otyłością można również zastosować leczenie operacyjne jeżeli BMI pacjenta przekracza 40, a dieta i aktywność fizyczna nie przynoszą pożądanych rezultatów. W tym przypadku istnieje jednak szereg różnego rodzaju przeciwwskazań do zastosowania tej metody, przede wszystkim wiek pacjenta, choroby endokrynologiczne, uzależnienia od używek i inne.
