białe pieczywo
Fot.: Unsplash.com

Białe pieczywo to jeden z tych produktów spożywczych, którymi najczęściej są straszone osoby pragnące zredukować masę ciała. Czy słusznie? Wszak pieczywo stanowi podstawę jadłospisu – przeciętny Polak zjada go 55 kg rocznie. Czy białe pieczywo to całkowicie bezwartościowy produkt spożywczy?

Biała mąka a tkanka tłuszczowej

Współczesne technologie spożywcze bazują na bardzo przetworzonej żywności. Podobnie jest z białą mąką – to produkt pozbawiony błonnika, mikroelementów i witamin. Białe pieczywo jest produktem lekkostrawnym – nasz organizm trawi je błyskawicznie, przez co zawarta w nim skrobia szybko rozkładana jest do glukozy, która dostaje się do krwioobiegu. Odpowiedzą organizmu jest wydzielanie przez trzustkę dużych ilości insuliny. Insulina natomiast znacząco hamuje proces spalania tkanki tłuszczowej a także przyczynia się do powstawania chorób serca, cukrzycy oraz otłuszczenia narządów wewnętrznych. Zatem wysoka zawartość skrobi bezpośrednio przyczynia się do przyrostu tkanki tłuszczowej. Zdolność do zwiększania poziomu glukozy we krwi przez produkty spożywcze określa indeks glikemiczny. Czysty cukier ma indeks glikemiczny równy 100, białe pieczywo – 90. Doskonale obrazuje to fakt, że zajadanie się białym chlebem jest gorsze niż spożywanie czystego cukru – cukru zjesz kilka łyżeczek dziennie, chleba – nawet kilka kromek (100 – 200 g chleba). Ponadto kaloryczność pieczywa pszennego pozostawia wiele do życzenia – jedna kromka o wadze 25 g to 65 kcal, dostarczających jedynie skrobi, bez błonnika, białka, witamin i minerałów. A na jednej kromce się przecież nie kończy. Biały chleb trudno zatem uznać za zdrową żywność.

Gluten – wróg numer 1?

jaki chleb wybrać
Fot.: Unsplash.com

Białe pieczywo zawiera wysoką zawartość glutenu. Gluten to substancja, która nadaje wypiekom puszystość oraz elastyczność. Jest dla nas szkodliwa ze względu na dwa składniki:

  • gliadynę – stanowi prawie połowę białek w glutenie – nasila apetyt, uzależnia od jedzenia chleba i innych wypieków a także przyczynia się do powstawania choroby trzewnej oraz może powodować stany zapalne narządów wewnętrznych
  • aglutyninę – nie jest trawiona przez organizm, zakłóca funkcjonowanie układu hormonalnego, co przyczynia się do tycia,  wzmacnia wpływ insuliny na komórki tłuszczowe.

Nie bez powodu zatem coraz modniejsza staje się dieta bezglutenowa – chroni ona przed uszkodzeniem błony śluzowej jelit i upośledzeniem wchłaniania substancji odżywczych. Czy gluten szkodzi każdemu? Gluten odpowiada za 25% wszystkich alergii pokarmowych. Nie każdy wykazuje nadwrażliwość na gluten, każdy natomiast powinien zwrócić uwagę na objawy mogące wskazywać na taką nietolerancję. Są to bóle brzucha, wysypka, bóle głowy, zmęczenie, biegunka, wzdęcia, zaparcia, anemia, drętwienie i bolesność kończyn, osłabienie, pieczenie w przełyku, nudności.

Białe pieczywo – przeszkoda w odchudzaniu?

Istnieje wiele przesłanek do wykluczenia białego pieczywa z diety, zwłaszcza, gdy celem jest redukcja masy ciała. Znaczna kaloryczność, wysoki indeks glikemiczny, zawartość węglowodanów prostych bez zawartości innych składników odżywczych czynią z białego pieczywa słabe ogniwo każdego modelu żywienia. Ponadto białe pieczywo jest obecnie przeładowane sztucznymi polepszaczami smaku, zapachu i koloru, co w połączeniu z dużą zawartością soli (nawet 2 g na 100 g pieczywa) oraz znikomą zdolnością do zaspokajania głodu (szybkie trawienie) narzuca konieczność znalezienia bardziej wartościowego odpowiednika. Podstawą piramidy żywienia są produkty zbożowe, jednak ich ilość musi iść w parze z jakością węglowodanów. Białe pieczywo to węglowodany proste, powodujące gwałtowny wzrost poziomu glukozy we krwi i wyrzut insuliny. Takie reakcje biochemiczne sprzyjają magazynowaniu tkanki tłuszczowej, hamując enzymy odpowiedzialne za spalanie tłuszczu. Co zatem jeść zamiast pieczywa pszennego?

Zdrowe alternatywy dla białego pieczywa

ciemne pieczywo
Fot.: Unsplash.com

Biały chleb warto zastąpić chlebem razowym, orkiszowym, pełnoziarnistym… Wybór jest naprawdę duży. Warto jednak rzucić okiem na skład pieczywa – sformułowanie „fit” czy „pełnoziarnisty” nie zawsze znajduje pokrycie w rzeczywistości. Chleb może bowiem zawdzięczać ciemną barwę dodatkowi karmelu, czyli cukru. Dostępne na rynku gotowe mieszanki do wypieku własnego chleba oraz wszechobecne w internecie przepisy na domowy chleb, zachęcają do własnoręcznego wypieku. Mamy wtedy pewność co do składu pieczywa, co więcej – możemy go w dowolny sposób modyfikować. Wafle ryżowe czy chrupki chleb nie są dobrym wyborem – w przeliczeniu na 100 g produktu mają więcej kalorii niż biały chleb, a jakościowo nie odbiegają od niego składem. Poza tym nie zastąpimy kromki chleba jednym wafelkiem ryżowym zjemy ich więcej – a zatem ani kalorycznie, ani odżywczo nic nie zyskamy.

Bibliografia:

Ceglińska A., Znaczenie pieczywa w codziennym życiu człowieka; Zeszyty Naukowe 2017

ZOSTAW ODPOWIEDŹ

Please enter your comment!
Please enter your name here