Karmienie piersią to bez wątpienia najlepszy model żywienia w pierwszym okresie życia dziecka. Światowa Organizacja Zdrowia zaleca, aby przez pierwsze sześć miesięcy karmić dziecko wyłącznie piersią, gdyż pokarm mamy zapewnia dostępność wszystkich niezbędnych składników odżywczych. Nie określono natomiast górnej granicy karmienia piersią – każda mama sama decyduje, kiedy odstawić dziecko od piersi.
Spis treści
Zalety karmienia piersią
Karmienie piersią to zalecany sposób żywienia niemowląt i noworodków. Mleko mamy pozwala dostarczyć optymalne ilości węglowodanów, białek, tłuszczów, witamin i składników mineralnych, a także immunoglobulin. Żaden inny pokarm nie zaspokoi potrzeb żywieniowych dziecka w takim stopniu, jak mleko mamy. Zapewnienie optymalnych warunków do rozwoju to nie jedyna korzyść wynikająca z karmienia piersią. A co więcej – korzyści zdrowotne wynikające z karmienia piersią są odczuwalne przez dzieci także w ich przyszłym życiu. Wykazano, że dzieci karmione piersią są w przyszłości mniej narażone na rozwój otyłości czy cukrzycy typu 2. Kolejną korzyścią jest budowanie unikalnej więzi między dzieckiem a mamą. Wiele mam uważa taką formę karmienia za bardzo wygodną – nie ma konieczności przygotowywania mieszanki mleka modyfikowanego czy zabierania podczas wyjścia z domu termoaktywnej butelki.
Karmienie piersią to korzyści nie tylko dla dziecka, ale także dla mamy. Kobieta karmiąca jest mniej narażona na rozwój takich poważnych schorzeń jak cukrzyca typu 2, osteoporoza, a także nowotwory jajnika czy sutka. Ponadto karmieniu piersią towarzyszy wydzielanie oksytocyny – hormonu przyspieszającego obkurczanie się macicy po porodzie.
Ile powinno się karmić piersią?
Ustalono minimalny czas karmienia piersią – zaleca się, aby było to 6 miesięcy. Potem można zastępować kolejne karmienia posiłkami stałymi, wprowadzanymi stopniowo zgodnie z rekomendacjami żywieniowymi. Pierwszy rok życia dziecka to zatem czas ogromnych zmian żywieniowych. Nie jest zalecane nagłe zaprzestanie karmienia piersią, gdyż nie jest to korzystne ani dla mamy, ani dla dziecka. Nagłe odstawienie malucha od piersi mogłoby się wiązać z pojawieniem się nadmiaru pokarmu w piersiach, a to byłoby bolesne i mogłoby doprowadzić do stanu zapalnego piersi. A maluch źle znosi nagłą zmianę sposobu odżywiania oraz utratę bliskości z mamą. Odstawianie piersi powinno zatem zachodzić stopniowo – niekiedy musi to być efekt starań mamy, która decyduje się na odstawienie dziecka od piersi. Bywa także i tak, że dziecko samo rezygnuje z karmienia piersią. Takie samoodstawienie najczęściej wynika z faktu, że dziecko zasmakuje w innych posiłkach, lepiej się nimi najada. W takie sytuacji dziecko mniej chętnie ssie pierś, odwraca głowę, bardziej zainteresowane jest innymi pokarmami.
U dzieci starszych karmienie piersią ma bardziej charakter przyzwyczajenia, a ssanie piersi ułatwia dziecku uspokojenie się czy zaśnięcie, zaś pokarm mamy ma charakter wyłącznie uzupełniający. Mleko mamy pokrywa bowiem wszystkie potrzeby malucha jedynie do 6 miesiąca życia, a potem konieczne jest uzupełnienie karmienia piersią stałymi pokarmami.
Jak bezproblemowo przestać karmić piersią?
Odstawianie dziecka od piersi stanowi często źródło stresu zarówno dla mamy, jak i dla dziecka. Kobieta bardzo często zaczyna czuć się niepotrzebna i obawia się, że więź z dzieckiem nie będzie już tak pełna. A u malucha dochodzi do głosu siła przyzwyczajenia i niekiedy bardzo trudno jest odzwyczaić dziecko od ssania piersi, które służy nie tylko przyjęciu pokarmu, ale także uspokojeniu. Kluczem do sukcesu jest stopniowe odzwyczajanie dziecka, polegające na eliminowaniu kolejnych karmień. W pierwszej kolejności dobrze jest zrezygnować z takiego karmienia piersią, które nie jest dla dziecka najważniejsze. Niech będzie to któreś karmienie w ciągu dnia, a nie pierwsze karmienie po przebudzeniu czy karmienie wieczorne. Zamiast karmienia warto zaproponować smaczny posiłek, a gdy dziecko nadal domaga się piersi – odwrócić jego uwagę spacerem czy zabawą. Odstawienie od piersi nie powinno towarzyszyć takim sytuacjom jak choroba u dziecka, szczepienie, ząbkowanie, pójście do żłobka. Wówczas maluch potrzebuje dużo spokoju i wprowadzanie rewolucyjnych zmian może zaniepokoić dziecko – i ma małe szanse powodzenia.
Bibliografia:
Murkoff H., Pierwszy rok życia dziecka; Rebis, 2020
