Żółtaczka typu C, czyli wirusowe zapalenie wątroby typu C to choroba wątroby spowodowana infekcją wirusem HCV. Do zakażenia wirusem HCV dochodzi na drodze bezpośredniego kontaktu z krwią lub innymi wydzielinami zakażonej osoby. Żółtaczka typu C to choroba postępują powoli, mogąca prowadzić do rozwoju marskości wątroby lub nawet raka wątroby. Zakażenie wirusem HCV to jedno z najczęstszych wskazań do przeszczepu wątroby.
Spis treści
Czym jest żółtaczka typu C?
Wirusowe zapalenie wątroby typu C to choroba rozwijająca się w efekcie zakażenia wirusem HCV. Jest to wirus RNA, który występuje w 6 genotypach. Infekcja wirusem WZW C może przebiegać jako ostre lub przewlekłe wirusowe zapalenie wątroby. Ostre zapalenie wątroby typu C rozwija się w przeciągu 3 – 12 tygodni od kontaktu z wirusem i zazwyczaj ma łagodny charakter. W ostrej fazie zakażenia dochodzi do samoistnej eliminacji wirusa. Wówczas infekcja przechodzi w stan przewlekły, który cechuje się infekcją utrzymującą się przez co najmniej 6 miesięcy. Ryzyko rozwoju przewlekłej fazy choroby wzrasta u osób starszych, mężczyzn, ze współistniejącym zakażeniem wirusem HIV oraz osób, u których ostra faza zakażenia przebiegała z żółtaczką.
Wirus zapalenia wątroby typu C (HCV) jest poważnym problemem zdrowotnym i główną przyczyną przewlekłej choroby wątroby. Wirusowe zapalenie wątroby typu C jest główną przyczyną zgonów z powodu choroby wątroby i głównym wskazanie do przeszczepienia wątroby.
W jaki sposób może dojść do zakażenia wirusem HCV?
Wirus zapalenia wątroby typu C jest zwykle przenoszony na drodze kontaktu z krwią osoby zakażonej. Może się to odbywać poprzez:
- udostępnianie sprzętu do iniekcji narkotyków; większość ludzi zaraża się wirusowym zapaleniem wątroby typu C poprzez używanie wspólnych igieł, strzykawek lub innego sprzętu używanego do przygotowania i wstrzykiwania narkotyków
- narodziny drogami natury – kilka % niemowląt urodzonych przez zakażone matki zachoruje na wirusowe zapalenie wątroby typu C.
- narażenie zdrowotne- rzadko zdarza się zakażenie HCV będące konsekwencją nie wykonywania odpowiednich kroków niezbędnych do zapobiegania rozprzestrzenianie się zakażeń krwiopochodnych przez pracowników służby zdrowia
- seks z osobą zakażoną – wirusowe zapalenie wątroby typu C może rozprzestrzeniać się podczas stosunku seksualnego
- wirusowe zapalenie wątroby typu C może się rozprzestrzeniać podczas wykonywania tatuaży lub kolczyków w nielicencjonowanych obiektach, gdzie nie dba się o sterylizację sprzętu
- udostępnianie rzeczy osobistych – można się zarazić przez dzielenie się glukometrami, maszynkami do golenia, obcinaczkami do paznokci, szczoteczkami do zębów i innymi przedmiotami, które mogły mieć kontakt z chociażby śladową ilością zarażonej krwi
- transfuzje krwi i przeszczepy narządów, choć taki sposób zakażenia ma obecnie znaczenie historyczne.
Objawy wirusowego zakażenia typu C
W fazie ostrej zakażenia wirusem wirusowego zapalenia wątroby typu C może dojść do infekcji bezobjawowej. Może także dojść do pojawienia się objawów i wówczas zauważyć można takie niespecyficzne symptomy jak osłabienie, brak apetytu, dyskomfort w jamie brzusznej wynikający z powiększenia wątroby i bóle brzucha. Może także dojść do rozwoju żółtaczki.
W przewlekłej fazie zakażenia przez długi czas nie są zauważalne żadne objawy. Dopiero postępującemu zaburzeniu funkcji wątroby, wynikającemu z włóknienia organu towarzyszą takie objawy jak:
- bóle mięśni
- świąd skóry
- zaburzenia czucia
- utrata apetytu
- spadek masy ciała
- senność
- nudności
- ciemne zabarwienie moczu
- zaparcia
- skaza krwotoczna
- obrzęki ciała.
Rozpoznanie żółtaczki typu C
Wirusowe zapalenie wątroby typu C można zdiagnozować stwierdzając obecność przeciwciał anty – HCV we krwi. Przeciwciała te pojawiają się około 7 tygodni po zakażeniu. Wcześniej, bo już tydzień – dwa po zakażeniu można wykryć RNA wirusa, wykonując badanie PCR. Pomocniczo wykonać można badania obrazowe wątroby. W celu monitorowania przebiegu choroby i kontrolowania powikłań wykonywane są oznaczenia enzymów wątrobowych (AspAt, AlAt, GGTP), bilirubinę, badanie ogólne moczu.
Leczenie WZW C
Przewlekłe zapalenie wątroby typu C leczone jest lekami przeciwwirusowymi – interferonem alfa oraz rybawiryną. Ponadto konieczne jest utrzymywanie prawidłowej masy ciała, unikanie alkoholu. Możliwe jest całkowite wyleczenie przewlekłego zapalenia wątroby typu C – u ponad połowy chorych możliwe jest całkowite wyeliminowanie wirusa z organizmu.
Profilaktyka wirusowego zapalenie wątroby typu C
W celu zapobiegania żółtaczki typu C konieczne jest unikanie ryzykownych kontaktów seksualnych, przestrzeganie zasad higieny w placówkach medycznych, używanie sprzętu jednorazowego użytku. Gdy dojdzie do ryzykownej sytuacji, w której możliwa była transmisja wirusa, warto wykonać odpowiednie badania, aby móc jak najszybciej wdrożyć odpowiednie leczenie.
Bibliografia:
Lauer G, i in., Hepatitis C virus infection; N Engl J Med, Jul 2001