zakażenie paciorkowcem
Fot.: Pexels.com

Paciorkowiec w ciąży to infekcja, która może być przyczyną poważnych powikłań zdrowotnych dla kobiety i płodu. Paciorkowiec Streptococcus agalactiae może występować w drogach rodnych kobiety nie dając żadnych objawów. Podczas porodu może wówczas dojść do zakażenia okołoporodowego noworodka. Może to prowadzić do wystąpienia poważnych schorzeń – zapalenia płuc, zapalenia mózgu, sepsy, a nawet śmierci. Każda kobieta w ciąży powinna wykonać badanie GBS w kierunku obecności paciorkowca. Pozwoli to wdrożyć odpowiednie leczenie przed porodem.

Czym jest paciorkowiec?

ciąża
Fot.: Pexels.com

Streptococcus agalactiae to paciorkowiec grupy B, który powszechnie kolonizuje układ pokarmowy oraz układ moczowy. Bakteria ta może kolonizować także drogi rodne kobiety. Bezobjawowe nosicielstwo Streptococcus agalactiae występuje u 10 – 30% kobiet. U kobiet ciężarnych zachodzą zmiany, które sprzyjają namnażaniu się paciorkowców i prowadzą do rozwoju infekcji. Mowa przede wszystkim o zmianach hormonalnych oraz zmianach pH pochwy. Wówczas – w efekcie namnażania się paciorkowców w drogach rodnych – może dojść do rozwoju infekcji dróg moczowo – płciowych, objawiających się bólami podbrzusza, gorączką, częstym oddawaniem moczu, parciem na mocz, a także bólem i pieczeniem podczas oddawania moczu. Znacznie groźniejsze są zakażenia paciorkowcem u płodu i noworodka.

Zakażenie wewnątrzmaciczne i okołoporodowe paciorkowcem

Nie zawsze kolonizacja dróg rodnych kobiety w ciąży paciorkowcami prowadzi do zakażenia płodu lub noworodka. Aby doszło do zakażenia wewnątrzmacicznego lub okołoporodowego, konieczne jest wystąpienie takich czynników jak:

  • nieleczone zakażenie paciorkowcem dróg moczowych u kobiety w ciąży
  • poród lub pęknięcie pęcherza płodowego przed 37 tygodniem ciąży
  • urodzenie dziecka zakażonego paciorkowcem w poprzedniej ciąży
  • gorączka podczas porodu

Ryzyko transmisji zakażenia z matki na dziecko wynosi w takich sytuacjach 50 – 70%. Zakażenie może być konsekwencją zaaspirowania przez płód płynu owodniowego, w którym obecny jest paciorkowiec, a także w efekcie kontaktu błon śluzowych noworodka z paciorkowcem w drogach rodnych kobiety.

Zakażenia noworodka paciorkowcem – objawy

Gdy dojdzie do zakażenia noworodka bakterią Streptococcus agalactiae, objawy mogą pojawić się już po 24 godzinach. Możliwe jest pojawienie się objawów związanych z infekcją rozwijającą się w obrębie dróg oddechowych, rzadziej układu nerwowego. Najczęściej występujące objawy to:

  • gorączka
  • problemy z oddychaniem
  • sinica
  • sztywność
  • napady padaczkowe
  • drażliwość
  • trudności z karmieniem
  • bezdech.

Gdy pojawiają się takie objawy u noworodka, konieczne jest pobranie wymazu z ucha oraz pępka, a następnie wykonanie posiewu.

Badanie GBS – kiedy jest wykonywane?

diagnostyka GBS
Fot.: Pexels.com

Badanie w kierunku nosicielstwa GBS wykonywane jest profilaktycznie u każdej kobiety w ciąży. Badanie to pozwala na wdrożenie odpowiedniej okołoporodowej profilaktyki antybiotykowej. Zgodnie ze wskazaniami Polskiego Towarzystwa Ginekologicznego, badanie w kierunku nosicielstwa GBS powinno być wykonane między 35 a 37 tygodniem ciąży. Badanie jest bezbolesne i całkowicie nieinwazyjne. Polega na pobraniu wymazu z przedsionka pochwy oraz odbytu przy pomocy wymazówki. Aby wynik badania był wiarygodny, konieczne jest odpowiednie przygotowanie się do badania. Na dwa dni przed badaniem należy zachować wstrzemięźliwość seksualną, a także powstrzymać się od stosowania środków dopochwowych. Jeśli uzyskany zostanie dodatni wynik badania GBS, wówczas konieczne jest zastosowanie antybiotyku. Profilaktyka antybiotykowa stosowana jest także wtedy, gdy kobieta urodziła w poprzedniej ciąży dziecko z infekcją GBS. Kolejnym wskazaniem do profilaktyki zakażenia GBS jest brak wyniku badania w kierunku paciorkowców u kobiet, które trafiły do szpitala po 18 godzinach od pęknięcia wód płodowych lub pojawiła się u nich gorączka. Dodatni wynik testu przesiewowego w kierunku GBS jest wskazaniem do doustnego przyjmowania penicyliny, natomiast w przebiegu porodu przez kobietę z niewyleczoną infekcją penicylina podawana jest dożylnie.

Bibliografia:

Kotarski J. i in., Rekomendacje Polskiego Towarzystwa Ginekologicznego dotyczące wykrywania nosicielstwa paciorkowców grupy B u kobiet w ciąży i zapobiegania zakażeniom u noworodków, 2008

ZOSTAW ODPOWIEDŹ

Please enter your comment!
Please enter your name here