Grypa żołądkowa to potoczne określenie nieżytu żołądkowo – jelitowego, czyli wirusowego zakażenia układu pokarmowego. Grypa żołądkowa charakteryzuje się wymiotami i biegunką. Leczenie grypy żołądkowej sprowadza się do postępowania objawowego – nawadniania organizmu, dostarczania elektrolitów oraz obniżania gorączki.
Spis treści
Czym jest grypa żołądkowa?
Grypa żołądkowa to wirusowa infekcja przewodu pokarmowego. Wbrew nazwie, grypa żołądkowa nie jest wywołana przez wirusa grypy, najczęściej wywoływana jest przez takie wirusy jak:
- adenowirusy
- norowirusy
- rotawirusy
- astrowirusy
- kalciwirusy
Szczególnie niebezpieczne jest zakażenie rotawirusami i dziecka, gdyż może prowadzić do odwodnienia organizmu, a w konsekwencji – nawet do śmierci.
Do zakażenia wirusami wywołującymi nieżyt żołądkowo – jelitowy może dojść drogą pokarmową, kropelkową, a także na drodze bezpośredniego kontaktu z zakażonymi powierzchniami lub chorą osobą. Pierwszym etapem zakażenia jest wniknięcie wirusa do organizmu za pośrednictwem układu pokarmowego lub oddechowego. Po przejściu przez jamę ustną wirusy docierają do jelita cienkiego, gdzie następuje przenikanie wirusów do błony śluzowej jelita. Tam dochodzi do namnażania wirusa i wydzielania toksyn. Te szkodliwe substancje stymulują wydzielanie przez komórki ścian jelita dużych ilości elektrolitów oraz płynów, co prowadzi do wystąpienia biegunek. Wirusy uwalniane są do treści jelitowej i są usuwane z organizmu, co sprzyja zakażaniu kolejnych osób.
Jak objawia się grypa żołądkowa?
Grypa żołądkowa może przebiegać bezobjawowo lub z bardzo łagodnymi symptomami, takimi jak osłabienie i senność oraz niewielki ból brzucha. Gdy dochodzi do pełnoobjawowej grypy żołądkowej, wówczas pojawiają się takie objawy jak:
- nudności
- bóle głowy
- brak apetytu
- biegunka
- wymioty
- bóle brzucha
- gorączka.
Gdy biegunka i wymioty doprowadzą do odwodnienia organizmu, może pojawić się osłabienie, zawroty głowy, a w skrajnych przypadkach – drgawki i utrata przytomności. Zazwyczaj grypa żołądkowa trwa nie dłużej niż tydzień.
Grypa żołądkowa może mieć ciężki przebieg u dzieci do 3 roku życia. Może dojść do rozwoju takich powikłań jak odwodnienie, zapalenie płuc lub oskrzeli, zapalenie mięśnia sercowego czy drgawki gorączkowe.
Jak rozpoznać, czy to grypa żołądkowa?
Nie ma żadnego specyficznego testu, który byłby pomocny w rozpoznaniu grypy żołądkowej. Diagnoza stawiana jest w oparciu o objawy. W różnicowaniu grypy żołądkowej z zatruciem pokarmowym należy zwrócić uwagę na fakt, że zatrucie jest zazwyczaj poprzedzone nudnościami. Z kolei grypa żołądkowa pojawia się nagle i równie nagle ustępuje.
Leczenie grypy żołądkowej
Postępowanie w grypie żołądkowej sprowadza się do łagodzenia objawów oraz zapobiegania odwodnieniu organizmu. Najważniejsze jest nawadnianie organizmu, połączone z jednoczesnym uzupełnianiem puli elektrolitów. W tym celu najlepiej sprawdzają się gotowe napoje, tzw. elektrolity, które nabyć można w aptece. Zawierają one sód, potas, magnez i wapń, a także glukozę. Dzięki takiemu składowi możliwe jest skuteczne nawodnienie organizmu, a także przywrócenie równowagi elektrolitowej oraz kwasowo – zasadowej. Ponadto zalecane jest stosowanie lekkostrawnej diety, np. kleiku ryżowego czy sucharków. Gdy ustąpią najcięższe objawy grypy żołądkowej, takie jak wymioty i biegunka, można wprowadzić gotowane mięso drobiowe czy twarożek. Po zakończeniu choroby nadal zalecane jest stosowanie lekkostrawnej diety, a także zażywanie probiotyków, co pomaga przywrócić prawidłową florę bakteryjną jelit. W razie podwyższenia temperatury stosowane są leki przeciwgorączkowe. Ponadto zalecany jest odpoczynek.
Jak zapobiegać grypie jelitowej?
W celu profilaktyki grypy jelitowej wystarczy przestrzegać podstawowych zasad higieny – konieczne jest mycie rąk, dokładne mycie warzyw i owoców, unikanie picia wody, która nie jest do tego przeznaczona. Ważne jest także częste czyszczenie toalety i innych urządzeń sanitarnych.
Bibliografia:
Desselberger U., Gray J., Viral gastroenterititis; Gastrointestinal infections 2009