Zawroty głowy to często występująca przypadłość. Zawroty głowy mogą mieć błahe przyczyny, np. spadek ciśnienia krwi czy stosowanie niektórych leków, jak i zwiastować poważniejsze choroby. Utrzymujące się dłużej zawroty głowy wymagają diagnostyki w celu określenia ich przyczyn. Leczenie zawrotów głowy obejmuje terapię objawową oraz przyczynową i jest uzależnione od przyczyny zawrotów głowy.
Spis treści
Czym są zawroty głowy?
Pod pojęciem zawrotów głowy kryje się subiektywne odczucie braku równowagi i odczucie wirowania. Zawrotom głowy może towarzyszyć problem z utrzymaniem równowagi. Za powstanie zawrotów głowy odpowiedzialne są zaburzenia w funkcjonowaniu takich struktur nerwowych jak:
- błędnik, zlokalizowany w uchu wewnętrznymi i stanowiący najważniejszy narząd równowagi
- nerw statyczno – słuchowy odpowiedzialny za przekazywanie informacji z błędnika do mózgu
- jądro przedsionkowe w pniu mózgu
- móżdżek
Wspomniane struktury uczestniczą w odbieraniu, przekazywaniu i przetwarzaniu informacji płynących zarówno z błędnika, układu ruchu jak i narządów wewnętrznych. Oznacza to, że zawroty głowy mogą towarzyszyć rozmaitym stanom chorobowym.
Przyczyny zawrotów głowy
Wyróżnić można zawroty głowy błędnikowe oraz pozabłędnikowe. Błędnikowe przyczyny zawrotów głowy wynikają z chorób ucha i zazwyczaj towarzyszy im szum w uszach i zaburzenia słuchu. Schorzenia ucha mogą mieć charakter zapalenia ucha środkowego, nowotworu, urazu prowadzącego do uszkodzenia błędnika. Z kolei pozabłędnikowe przyczyny zawrotów głowy mogą obejmować następujące schorzenia:
- miażdżyca naczyń mózgowych, która ogranicza przepływ krwi w mózgu i ograniczają dotlenienie komórek mózgowych
- nadciśnienie tętnicze lub niedociśnienie
- cukrzyca, której może towarzyszyć epizod hipoglikemii, czyli spadku poziomu krwi poniżej normy
- nowotwory, przede wszystkim zlokalizowane w obrębie pnia mózgu i móżdżku
- krwotok lub zawał w obrębie móżdżku lub pnia mózgu
- zaburzenia rytmy serca
- migreny
- padaczki
- stwardnienie rozsiane
- niedoczynność tarczycy
- zaburzenia snu
- stany depresyjne
- zwyrodnienie odcinka szyjnego kręgosłupa
Za wystąpienie zawrotów głowy mogą także odpowiadać niektóre leki, np. leki przeciwbólowe, przeciwpadaczkowe, nasenne, przeciwdepresyjne czy rozszerzające naczynia krwionośne.
Objawy towarzyszące zawrotom głowy
W zależności od przyczyny, zawrotom głowy mogą towarzyszyć także inne objawy. W przebiegu migreny pojawia się silny, jednostronny ból głowy, hipoglikemii towarzyszy osłabienie, drżenie rąk i nasilona potliwość. Zawrotom głowy w przebiegu nadciśnienia towarzyszyć może pulsujący ból głowy. Przy dyskopatii odcinka szyjnego kręgosłupa odczuwane są bóle kręgosłupa. Inne objawy towarzyszące to zaburzenia słuchu czy wzroku, problemy z chodem, nudności i wymioty. Najbardziej niepokojące symptomy, które powinny skłonić do natychmiastowej konsultacji z lekarzem to: silne bóle głowy, mroczki przed oczami, poważne zaburzenia słuchu i wzroku, sztywność karku, nieregularny rytm serca, utrata przytomności, wysoka gorączka, bóle w klatce piersiowej.
Diagnostyka zawrotów głowy
Wstępnym etapem diagnostyki zawrotów głowy jest zawsze szczegółowy wywiad lekarski, a następnie konieczne jest przeprowadzenie badań. Zazwyczaj mierzone jest ciśnienie krwi, wykonywane jest badanie słuchu i badanie okulistyczne, a także badanie neurologiczne. Nierzadko zachodzi potrzeba wykonania takich badań obrazowych jak tomografia komputerowa, rezonans magnetyczny, a także elektroencefalografii, EKG czy USG tętnic szyjnych.
Leczenie zawrotów głowy
Terapia zawrotów głowy obejmuje leczenie przyczynowe i objawowe. Leki, które mogą być stosowane doraźnie mają na celu złagodzenie zawrotów głowy. Zazwyczaj w tym celu zażywane są takie leki jak benzodiazepiny, antagoniści wapnia, neuroleptyki czy środki przeciwhistaminowe. Poza tym konieczne jest leczenie przyczyn zawrotów głowy. W przypadku nadciśnienia stosowane są leki na nadciśnienie oraz modyfikacje stylu życia, zapalenie nerwu nerwowego leczone jest glikokortykosteroidami. Także padaczka czy zaburzenia rytmu serca wymagają stosowania odpowiednich leków.
Bibliografia:
Berkowicz T. i in., Rekomendacje postępowania w zawrotach głowy w praktyce ambulatoryjnej; Neurologia Praktyczna 2013
