torbiele jajnika
Fot.: Unsplash.com

Torbiele jajników to cysty wypełnione płynem lub półpłynną treścią, które bardzo często rozwijają się bezobjawowo. Większość torbieli diagnozowanych jest przypadkowo podczas wykonywania rutynowego USG ginekologicznego. Torbiele jajnika mogą rozwijać się w każdym wieku i zazwyczaj mają charakter łagodny. Leczenie torbieli jajników nie zawsze jest możliwe – niekiedy wystarcza obserwowanie torbieli. Gdy zmiana w jajniku się powiększa, wówczas konieczne jest leczenie hormonalne lub usunięcie torbieli.

Czym są torbiele jajników?

przyczyny torbieli jajnika
Fot.: Unsplash.com

Torbiele jajników to cysty, czyli zamknięte jamy wypełnione płynną lub galaretowatą treścią, które mogą rozwinąć się na każdym etapie życia. Torbiele jajników mogą rozwinąć się w efekcie zaburzeń hormonalnych, a także endometriozy.

Torbiele jajnika dzielą się na czynnościowe i nieczynnościowe. Torbiele czynnościowe mają łagodny charakter i zaliczają się do nich torbiele pęcherzykowate i torbiele ciałka żółtego. Torbiele pęcherzykowate powstają z pęcherzyka Graafa, który nie pękł podczas owulacji, z kolei torbiel ciałka żółtego rozwija się w efekcie zaburzenia procesu zaniku ciałka żółtego w sytuacji, gdy nie dojdzie do zapłodnienia.

Torbiele jajnika nieczynnościowe to torbiele endometrialne oraz torbiele dermatoidalne. W przypadku torbieli endometrialnych (czekoladowych) dochodzi do przedostawania się endometrium macicy do jajników. U kobiet cierpiących na endometriozę rozwijają się wówczas torbiele jajnika, które mają○ tendencję do pękania. Z kolei torbiele dermatoidalne zawierają wewnątrz rozmaite tkanki – komórki tłuszczowe, naskórka, tkankę zębową; powstają prawdopodobnie w efekcie kumulacji niezróżnicowanych komórek macierzystych w obrębie tkanki jajników.

Objawy torbieli jajników

W wielu przypadkach torbiele jajników przebiegają bezobjawowo. Niektóre kobiety mogą odczuwać ból brzucha, dyskomfort podczas stosunku seksualnego, zaparcia. Torbielom jajników mogą towarzyszyć nieregularne miesiączki oraz plamienia pomiędzy miesiączkami. Gdy dojdzie do rozwoju zespołu policystycznych jajników, wówczas zauważyć można takie charakterystyczne objawy androgenizacji jak nadmierne owłosienie na twarzy i ciele, trądzik i nadmierny łojotok skóry oraz nadmierne wypadanie włosów. Torbiele mogą prowadzić do wystąpienia niepłodności.

Pękniecie torbieli jajnika daje silne objawy bólowe – pojawia się nagły, jednostronny ból; pęknięciu torbieli może sprzyjać uraz brzucha, intensywne ćwiczenia fizyczne czy stosunek płciowy. Pęknięciu torbieli jajnika towarzyszyć może zapalenie otrzewnej – wtedy pojawia się tkliwość brzucha, nudności i wymioty.

Diagnostyka torbieli jajnika

objawy torbieli jajników
Fot.: Unsplash.com

Rozpoznanie torbieli jajnika opiera się na badaniu USG. Badanie to może być wykonane przez powłoki brzuszne lub jest to badanie przezpochwowe. W badaniu USG stwierdzana jest obecność cyst; lekarz określa liczbę cyst, ich wielkość, rodzaj treści wypełniającej torbiele. Wskazane może być także oznaczenie poziomu hormonów płciowych – progesteronu i estrogenu, a także hormonów przysadkowych LH i FSH.

Gdy w badaniu USG zdiagnozowane zostaną niewielkie torbiele czynnościowe, wówczas wskazane jest wykonywanie regularnych badań. Torbiele mogą zaniknąć samoistnie, a gdy zwiększają rozmiary – konieczne jest wdrożenie leczenia.

Jak leczy się torbiele jajnika?

Leczenie torbieli jajnika może wymagać stosowania terapii hormonalnej. Gdy torbiel jest na tyle duża, że przyczynia się do powstania przewlekłych dolegliwości bólowych – wówczas zalecane jest usunięcie torbieli. Inne wskazania do usunięcia torbieli to zagrożenie pęknięciem, ucisk torbieli na sąsiadujące narządy wewnętrzne czy podejrzenie złośliwego charakteru zmiany.

Usunięcie torbieli może odbyć się laparoskopowo lub na drodze tradycyjnego zabiegu. Laparoskopowe usuwanie torbieli polega na wykonaniu kilku niewielkich nacięć powłok brzusznych i usunięciu torbieli przy pomocy laparoskopu. Tradycyjny zabieg usuwania torbieli jest zabiegiem bardziej inwazyjnym, a rekonwalescencja trwa znacznie dłużej.

Bibliografia:

Mobeen S., Ovarian cysts; StatPearls, NCBI 2020

ZOSTAW ODPOWIEDŹ

Please enter your comment!
Please enter your name here