badanie hormonu wzrostu
Fot.: Unsplash.com

Lipidogram, czyli profil lipidowy krwi to badanie służące określeniu poziomu cholesterolu całkowitego, frakcji LDL i HDL oraz trójglicerydów. Lipidogram pozwala oszacować ryzyko rozwoju chorób układu sercowo – naczyniowego. Tego typu badanie powinno być wykonywane okresowo przez każdego, a zwłaszcza osoby z grup ryzyka chorób serca. Lipidogram wykonywany jest w próbce krwi żylnej pobranej na czczo. Badanie pozwala zdiagnozować zaburzenia lipidowe oraz monitorować efekty leczenia.

Czym jest lipidogram?

kiedy badać lipidogram
Fot.: Unsplash.com

Lipidogram to badanie poziomu we krwi takich związków lipidowych jak cholesterol całkowity, cholesterol HDL i LDL oraz trójglicerydy. Cholesterol to związek, którego zawartość w organizmie zależy przede wszystkim od wątrobowej syntezy tego związku, a w mniejszym stopniu – od ilości cholesterolu spożywanego wraz z dietą. Cholesterol jest związkiem niezbędnym dla prawidłowego funkcjonowania organizmu – wchodzi w skład błon komórkowych, uczestniczy w syntezie witaminy D i hormonów płciowych oraz kwasów żółciowych. Na cholesterol całkowity składają się dwie frakcje – cholesterol LDL oraz HDL. Cholesterol LDL, określany także jako “zły” cholesterol to związek transportowany z wątroby do innych tkanek. Odkładanie się tej frakcji cholesterolu w ścianach naczyń krwionośnych sprzyja powstawaniu zmian miażdżycowych. Szczególnie niebezpieczne są cząsteczki oxLDL, czyli cholesterol LDL poddany utlenieniu pod wpływem działania wolnych rodników. Taki cholesterol tworzy blaszkę miażdżycową, która zwęża światło naczyń lub całkowicie je zamykając. Pęknięciu blaszki miażdżycowej może towarzyszyć powstanie zatoru lub zakrzepu, a konsekwencją może być m. in. zawał serca lub udar mózgu. Z kolei frakcja cholesterolu HDL to tzw.”dobry cholesterol”, transportowany jest z komórek ciała do wątroby, gdzie zostaje zmetabolizowany. Dzięki temu cholesterol HDL uznawany jest za czynnik chroniący przed chorobami serca.

Trójglicerydy to związki lipidowe, które stanowią źródło energii dla komórek, a także umożliwiają magazynowanie energii. Ich nadmiar prowadzi do otłuszczania narządów i rozwoju otyłości.

Kiedy należy oznaczać lipidogram?

Lipidogram to badanie profilaktyczne, które powinno być wykonywane jako badanie profilaktyczne, służące ocenie ryzyka rozwoju chorób serca. Dotyczy to zwłaszcza tych osób, u których występują takie czynniki ryzyka rozwoju chorób układu sercowo – naczyniowego jak:

  • nadwaga i otyłość
  • palenie papierosów
  • dodatni wywiad rodzinny w kierunku hipercholesterolemii
  • występowanie zawału serca u bliskich krewnych

Regularne oznaczanie lipidogramu wskazane jest u osób z już zdiagnozowanymi chorobami układu sercowo – naczyniowymi, takimi jak nadciśnienie, choroba niedokrwienna serca, po przebytym zawale serca, a także u chorych na cukrzycę.

Ponadto oznaczanie lipidogramu pozwala monitorować skuteczność leczenia hipolipemizującego.

Jak wykonywane jest oznaczenie lipidogramu?

Poziom cholesterolu i trójglicerydów oznaczany jest w próbce krwi żylnej pobranej na czczo. Konieczne jest pojawienie się w punkcie pobrań krwi rano, po co najmniej 8 godzinnej przerwie w przyjmowaniu posiłków. Analizator biochemiczny oznacza poziom trójglicerydów oraz cholesterolu całkowitego i HDL, a poziom cholesterolu LDL obliczany jest na podstawie specjalnego wzoru.

Interpretacja lipidogramu

interpretacja lipidogramu
Fot.: Unsplash.com

Prawidłowe wartości lipidogramu przedstawiają się następująco:

  • trójglicerydy poniżej 150 mg/ dl
  • cholesterol całkowity 150 – 190 mg/ dl
  • cholesterol LDL poniżej 115 mg/ dl
  • cholesterol HDL powyżej 35 mg/ dl

Najdokładniejszych informacji na temat ryzyka sercowo – naczyniowego dostarcza tzw. skala Score, uwzględniająca poziom cholesterolu, wartość ciśnienia tętniczego krwi oraz palenie papierosów. Skala ta wskazuje na niskie, umiarkowane, wysokie lub bardzo wysokie ryzyko sercowo – naczyniowe.

Bibliografia:

Filipiak K. i in., Lipidogram – interpretacja, pożądane normy lipidogramu w różnych grupach pacjentów; Choroby serca i naczyń 2017

ZOSTAW ODPOWIEDŹ

Please enter your comment!
Please enter your name here