przewlekła białaczka limfatyczna
Fot.: Pexels.com

Przewlekła białaczka limfocytowa to nowotwór krwi diagnozowany przede wszystkim u dorosłych i częściej występujący u mężczyzn. Ta postać białaczki może przebiegać jako łagodna choroba o nie wymagającym leczenia przebiegu lub przyjmować postać agresywną, oporną na leczenie. Terapia przewlekłej białaczki limfocytowej polega na stosowaniu chemioterapii i immunoterapii.

Czym jest przewlekła białaczka limfocytowa?

objawy przewlekłej białaczki limfatycznej
Fot.: Pexels.com

Przewlekła białaczka limfocytowa (CLL) to choroba nowotworowa, w przebiegu której dochodzi do nasilonego namnażania się limfocytów, które gromadzą się we krwi, mogą także osadzać się w węzłach chłonnych czy śledzionie i wątrobie. Występujące w dużych ilościach limfocyty wypierają z krwi zdrowe krwinki, zatem przewlekła białaczka limfocytowa przebiega zazwyczaj z towarzyszącą anemią i małopłytkowością. Zdecydowana większość przypadków dotyczy namnażania się limfocytów B, znacznie rzadziej – limfocytów T.

Przewlekła białaczka limfocytowa diagnozowana jest u osób dorosłych, a częstość zachorowania rośnie wraz z wiekiem. Szczyt zachorowań przypada na 60 – 65 rok życia. W większości przypadków choroba ma początkowo łagodny przebieg, a po kilku – kilkunastu latach pojawiają się poważne powikłania prowadzące do zgonu. U innych chorych przewlekła białaczka limfocytowa przebiega łagodnie, a czas przeżycia przekracza 20 lat. Natomiast u niewielkiego odsetka chorych CLL ma od początku ciężki przebieg i po 2 – 3 latach prowadzi do zgonu.

Trudno jednoznacznie określić, jakie są przyczyny przewlekłej białaczki limfocytowej. Na pewno na rozwój choroby mogą mieć wpływ czynniki genetyczne i środowiskowe. Wykazano rodzinne występowanie choroby – około 10% przypadków przewlekłej białaczki limfocytowej występuje u tych osób, w rodzinie których zdarzały się nowotwory układu limfatycznego. Na rozwój białaczki może mieć wpływ ekspozycja na takie substancje jak benzen czy ksylen, które sprzyjają powstaniu uszkodzeń DNA w komórkach macierzystych szpiku. Czynnikiem ryzyka jest także wiek i płeć męska – częstość zachorowań zwiększa się po 55 roku życia, a mężczyźni chorują dwa razy częściej niż kobiety.

Jak objawia się przewlekła białaczka limfatyczna?

Przewlekła białaczka limfocytowa może przebiegać bezobjawowo – taki łagodny przebieg CLL dotyczy nawet 30% pacjentów. U pozostałych choroba może przebiegać skąpoobjawowo lub mieć bardziej gwałtowny przebieg. Wówczas objawy mogą dotyczyć anemii, małopłytkowości i zagęszczenia krwi przez występujące z nadmiarze limfocyty. Najczęściej występujące symptomy CLL to:

  • zmęczenie i senność
  • bóle głowy
  • bóle kości i stawów
  • bóle brzucha i uczucie pełności
  • bladość
  • gorączka
  • utrata łaknienia i spadek masy ciała
  • powiększenie węzłów chłonnych
  • nawracające infekcje bakteryjne i grzybicze
  • wybroczyny skórne i krwawienia
  • nocne poty.

Rozpoznanie przewlekłej białaczki limfocytowej

Bardzo często białaczka limfocytowa diagnozowana jest przypadkowo, podczas wykonywania rutynowych badań. Przewlekła białaczka limfocytowa diagnozowana jest na podstawie wyników badań laboratoryjnych. Pierwszym badaniem jest morfologia krwi z rozmazem, a także biopsja szpiku kostnego. Wykonać można także badania immunofenotypowe, genetyczne.

Leczenie przewlekłej białaczki limfocytowej

rozpoznanie przewlekłej białaczki limfatycznej
Fot.: Pexels.com

Terapia przewlekłej białaczki limfocytowej sprowadza się do zastosowania chemioimmunoterapii, czyli kombinacji chemioterapeutyków oraz przeciwciał monoklonalnych. Po uzyskaniu całkowitej remisji choroby wznowa może nie pojawiać się nawet przez kilkanaście lat. Jeśli nie zostanie uzyskana całkowita remisja, wówczas wznowa pojawia się zazwyczaj w przeciągu 2 – 3 lat. Niekiedy konieczne może być usunięcie śledziony – dotyczy to pacjentów doświadczających powiększenia śledziony i oporności na chemioterapię. Leczenie wspomagające sprowadza się do leczenia współistniejących zakażeń bakteryjnych oraz wirusowych, a także profilaktyki zespołu rozpadu nowotworów. Zaburzenie to związane jest z rozpadem komórek nowotworowych i uwalnianiem potasu, puryn oraz fosforanów.

Przeszczepienie szpiku stosowane jest sporadycznie i zazwyczaj przeznaczone jest dla pacjentów młodszych, z agresywnym przebiegiem choroby.

Bibliografia:

Jaksic B. i in., Guidelines for diagnosis and treatment of chronic lymphocytic leukemia; Acta Clin Croat, 2018

ZOSTAW ODPOWIEDŹ

Please enter your comment!
Please enter your name here