Nowotwór płuc to nowotwór złośliwy płuc, to jeden z najczęściej diagnozowanych, a zarazem najgorzej rokujących nowotworów. Rak płuc ma tendencję do przerzutów do wątroby czy mózgu, jest to zatem nowotwór o złym rokowaniu. Palenie papierosów to nie jedyna przyczyna raka płuc, nie bez znaczenia są ponadto predyspozycje genetyczne czy narażenie na nikiel, chrom czy azbest. Leczenie raka płuc obejmuje postępowanie operacyjne, radioterapię oraz chemioterapię.
Spis treści
Czym jest nowotwór płuc?
Nowotwór płuc to złośliwy rak, rozwijający się w obrębie tkanki płucnej. Zdecydowana większość przypadków to rak niedrobnokomórkowy płuc, zaś około 10% to raki drobnokomórkowe. Czym różnią się te postacie nowotworu płuc? Niedrobnokomórkowy rak płuc jest schorzeniem o mniej agresywnym przebiegu i obejmuje takie postaci nowotworów płuc jak:
- gruczolak płuc
- rak płaskonabłonkowy płuc
- rak wielkokomórkowy płuc
- rak gruczołowo – płaskonabłonkowy
Rak drobnokomórkowy płuc ma bardzo agresywny przebieg i złe rokowanie.
Przyczyny nowotworu płuc
Najważniejszą przyczyną nowotworu płuc jest palenie papierosów, odpowiedzialne za rozwój niemal 90% wszystkich przypadków. Oczywiście nowotwory płuc pojawiają się także u osób niepalących. Wówczas czynnikami sprzyjającymi rozwojowi raka płuc mogą być:
- bierne palenie
- włóknienie płuc
- przewlekła obturacyjna choroba płuc
- narażenie na promieniowanie jonizujące
- ekspozycja na azbest lub inne potencjalnie rakotwórcze zanieczyszczenia powietrza
- predyspozycje genetyczne i rodzinne występowanie raka płuc.
Rak płuc – objawy, które powinny zaniepokoić
Tak jak każdy nowotwór, rak płuc w początkowej fazie rozwoju nie daje objawów; objawowy przebieg ma dopiero zaawansowany rak płuc. Najczęstsze objawy raka płuc dotyczą symptomów, które błędnie mogą sugerować infekcje dróg oddechowych, takie jak zapalenie oskrzeli czy zapalenie płuc:
- kaszel
- chrypka
- ból w klatce piersiowej
- duszności
Potem może pojawić się krwioplucie, utrata masy ciała, osłabienie, zła tolerancja wysiłku. Rak płuc może wydzielać rozmaite hormony, takie jak ACTH czy parathormon, co wywołuje szereg zaburzeń hormonalnych.
Diagnostyka raka płuc
Rozpoznanie raka płuc opiera się przede wszystkim o wyniki badań obrazowych, takich jak RTG płuc czy tomografia komputerowa klatki piersiowej. Badania ta pomagają zlokalizować guz na płucach. Czy to musi być rak? Niekiedy guzy mają charakter niezłośliwy, mogą to być także torbiele. Złośliwy charakter guza może potwierdzić biopsja – badanie histopatologiczne wycinka guza umożliwia dostrzeżenie pod mikroskopem komórek rakowych. Materiał do badania histopatologicznego można pobrać w dwojaki sposób. Gdy guz zlokalizowany jest blisko ściany klatki piersiowej, wówczas nakłucie igłą biopsyjną można wykonać przez ścianę klatki piersiowej. Natomiast gdy guz zlokalizowany jest głębiej, wówczas rozwiązaniem jest bronchoskopia.
Dodatkowe badania, które mogą być zlecone w przebiegu raka płuc to oznaczanie markerów nowotworowych we krwi, spirometria czy wideotorakoskopia.
Leczenie raka płuc
Terapia nowotworu płuc uzależniona jest od stopnia jego zaawansowania, a także typu nowotworu. Rak niedrobnokomórkowy płuc leczony jest przede wszystkim chirurgicznie, a rak drobnokomórkowy poddawany jest przede wszystkim chemioterapii. Oczywiście – każdy przypadek traktowany jest indywidualnie. Leczenie operacyjne nie sprawdza się w przypadku raków naciekających lub z obecnością przerzutów. Coraz częściej stosowane są także metody leczenia molekularnego czy immunoterapii z wykorzystaniem przeciwciał monoklonalnych.
Jakie są prognozy u chorych, u których zdiagnozowany został rak płuc? Rokowania nie są najlepsze. W przypadku raka niedrobnokomórkowego zaledwie 10% chorych przeżywa 5 lat. W przebiegu raka drobnokomórkowego rokowania są jeszcze gorsze – 3 – letnie przeżycie dotyczy zaledwie 20% pacjentów.
Profilaktyka raka płuc
Aby zminimalizować ryzyko zachorowania na raka płuca, należy zrezygnować z palenia – zarówno czynnego, jak i biernego. Ważne jest także okresowe wykonywanie badań profilaktycznych – wystarczy wykonać badanie raz na dwa lata.
Bibliografia:
Krzakowski M., Jassem J., Nowotwory płuca i opłucnej oraz śródpiersia. Wytyczne postępowania diagnostyczno – terapeutycznego. Oncol Clin Pract 2019
