niewydolność serca
Fot.: Unsplash.com

Niewydolność serca to stan, w którym w wyniku zaburzenia czynności serca dochodzi do spadku pojemności minutowej serca. W efekcie serce tłoczy w ciągu minuty mniejszą objętość serca, przez co niemożliwe jest pokrycie zapotrzebowania metabolicznego tkanek ustroju na tlen. W przypadku ostrej niewydolności serca objawy pojawiają się nagle, zaś przewlekła niewydolność serca rozwija się powoli.

Czym jest niewydolność serca

Niewydolność serca to zaburzenie funkcjonowania narządu, które uniemożliwia dostarczenie komórkom ciała tlenu oraz związków odżywczych. Istnieje kilka kryteriów podziału niewydolności serca. Jeden z nich dotyczy podziału na niewydolność skurczową i rozkurczową. W niewydolności skurczowej serca stwierdzana jest obniżona frakcja wyrzutowa lewej komory. Komora jest powiększona i ma ścieńczałą ścianę, przez co niezdolna jest do przetłoczenia odpowiedniej objętości krwi. Z kolei niewydolność rozkurczowa przebiega z przerostem i usztywnieniem ściany komory. Inny podział to podział na niewydolność serca ostrą oraz przewlekłą. Ostra niewydolność serca cechuje się nagłym początkiem i gwałtownym przebiegiem, natomiast przewlekła niewydolność serca to niewydolność przebiega z utrzymywaniem się objawów od co najmniej miesiąca.

Ostra i przewlekła niewydolność serca – objawy

Ostra niewydolność serca może rozwijać się w efekcie takich chorób układu krążenia jak ostry zespół wieńcowy (zawał serca), nadciśnienie płucne, przełom nadciśnieniowy, tamponada, zapalenia mięśnia sercowego, rozwarstwienie aorty, zaburzenia rytmu serca. Z kolei przyczyną przewlekłej niewydolności serca jest m. in. kardiomiopatia, wady zastawkowe, niewyrównane nadciśnienie tętnicze, choroba niedokrwienna serca.

objawy niewydolności serca
Fot.: Unsplash.com

W zależności od tego, czy pojawia się ostra czy przewlekła niewydolność serca, objawy szybko narastają lub rozwijają się stopniowo. Symptomy mogące sugerować niewydolność serca to m. in.:

  • zmęczenie
  • duszności, w tym napadowe duszności nocne
  • świszczący oddech
  • kaszel
  • obrzęki
  • ból brzucha wynikający z powiększenia wątroby
  • zmniejszona tolerancja wysiłku
  • utrata apetytu
  • zawroty głowy
  • omdlenia
  • kołatanie serca.

W zależności od nasilenia objawów, wyróżnić można cztery stopnie zaawansowania niewydolności serca:

Klasa I – wysiłek fizyczny nie prowadzi do wystąpienia duszności, zmęczenia lub kołatania serca; mnie ma ograniczeń w codziennej aktywności

Klasa II – konieczne jest niewielkie ograniczenie aktywności fizycznej, gdyż wysiłkowi fizycznemu zaczyna towarzyszyć kołatanie serca, zmęczenie oraz duszności

Klasa III – konieczne jest znaczne ograniczenie aktywności fizycznej, gdyż już niewielka aktywność fizyczna powoduje wystąpienie objawów niewydolności serca

Klasa IV – każda aktywność fizyczna powoduje wystąpienie dolegliwości, ponadto objawy niewydolności serca występują nawet w spoczynku.

Rozpoznanie niewydolności serca

W celu zdiagnozowania niewydolności serca konieczne jest potwierdzenie wszystkich poniższych cech:

  • pojawiają się typowe dla niewydolności serca objawy kliniczne
  • niewydolność serca stwierdzana jest w badaniu fizykalnym: pojawia się przyspieszenie akcji serca, rzężenia nad płucami, przesięki w opłucnej, obrzęki obwodowe
  • potwierdzone jest powiększenie serca, szmery, nieprawidłowości w badaniu EKG, czyli obecne są morfologiczne i czynnościowe zmiany w sercu

W celu potwierdzenia obecności cech niewydolności serca przeprowadzane są takie badania jak EKG, echokardiografia, RTG klatki piersiowej, koronarografia, próba wysiłkowa. Ponadto wykonać można takie badania laboratoryjne, takie jak poziom peptydów natriuretycznych, poziom sodu i potasu oraz próby wątrobowe.

Leczenie niewydolności serca

leczenie niewydolności serca
Fot.: Unsplash.com

Terapia niewydolności serca wymaga postępowania przyczynowego, czyli leczenia schorzenia podstawowego, przyczyniającego się do rozwoju niewydolności serca, a także leczenia objawowego. W leczeniu farmakologicznym stosuje się takie leki jak beta blokery, inhibitory konwertazy angiotensyny, a także antagonistów aldosteronu. Ponadto wskazane są modyfikacje stylu życia – kontrola masy ciała, rezygnacja z palenia papierosów, ograniczenie spożycie soli, a także regularna aktywność fizyczna.

Bibliografia:

Kowalczyk B., Kaźmierska B., Niewydolność serca – definicja, klasyfikacja, epidemiologia, objawy i leczenie; Journal of Education, Health and Sport, Jan 2016

ZOSTAW ODPOWIEDŹ

Please enter your comment!
Please enter your name here