niedoczynność tarczycy
Fot.: Unsplash.com

Niedoczynność tarczycy to zaburzenie w funkcjonowaniu tarczycy, polegające na obniżeniu syntezy hormonów tarczycy – trójjodotyroniny T3 oraz tyroksyny T4. Spadkowi syntezy hormonów tarczycy towarzyszy szereg nieprawidłowości w funkcjonowaniu organizmu. Niedoczynność tarczycy może rozwijać się w efekcie stanu zapalnego, operacyjnego usunięcia tarczycy czy leczeniu jodem radioaktywnym. Leczenie niedoczynności tarczycy wymaga stosowania hormonów tarczycy.

Czym jest niedoczynność tarczycy?

Tarczyca to niewielki gruczoł zlokalizowany u podstawy szyi, który odpowiada za syntezę hormonów – tyroksyny T4 oraz trójjodotyroniny T3. Hormony tarczycy regulują przebieg przemian metabolicznych, normalizują pracę układu sercowo – naczyniowego, nerwowego, a także regulują procesy termogenezy.

Gdy dochodzi do rozwoju niedoczynności tarczycy, spada synteza hormonów T3 i T4. Niedoczynność tarczycy to najczęstsza choroba gruczołu tarczowego, której częstość występowania wzrasta wraz z wiekiem. Schorzenie to częściej dotyka kobiety niż mężczyzn.

Przyczyny niedoczynności tarczycy

Jedną z najczęstszych przyczyn niedoczynności tarczycy jest autoimmunologiczne zapalenie tarczycy Hashimoto. W przebiegu tego schorzenia dochodzi do syntezy autoprzeciwciał, które niszczą miąższ gruczołu tarczowego. Skutkuje to spadkiem syntezy hormonów tarczycy. Na rozwój choroby Hashimoto narażone są przede wszystkim osoby cierpiące na inne schorzenia autoimmunologiczne, takie jak cukrzyca typu 1. Inne czynniki ryzyka to predyspozycje genetyczne, a także przewlekły stres, przemęczenia lub częste infekcje.

Kolejna przyczyną niedoczynności tarczycy może być usunięcie chirurgiczne tarczycy  w przebiegu raka tarczycy, choroby Gravesa – Basedowa czy wola guzkowego. Niedoczynność tarczycy może być ponadto wywołana przez leczenie jodem radioaktywnym.

Jak objawia się niedoczynność tarczycy?

objawy niedoczynności tarczycy
Fot.: Unsplash.com

Objawy niedoczynności tarczycy wynikają ze spowolnienia metabolizmu. Pojawia się przyrost masy ciała, senność i zmęczenie, uczucie ciągłego zimna. Inne objawy to zaburzenia miesiączkowania i niepłodność, zaparcia, niskie ciśnienie krwi, kołatanie serca, zaburzenia pamięci czy stany depresyjne. Objawy niedoczynności tarczycy mogą pojawiać się stopniowo i mieć różny stopień nasilenia.

Rozpoznanie niedoczynności tarczycy

Diagnostyka niedoczynności tarczycy wymaga oznaczenia poziomu hormonów tarczycy oraz hormonu TSH. Jest to hormon tyreotropowy syntetyzowany przez przysadkę mózgową i regulujący czynność wydzielniczą tarczycy. W przebiegu niedoczynności tarczycy stwierdzany jest niski poziom hormonów T3 oraz T4. Jeśli tym zmianom towarzyszy obniżenie poziomu TSH, wtedy rozpoznawana jest pierwotna niedoczynność tarczycy. W przypadku pierwotnej niedoczynności tarczycy przyczyną zaburzeń są nieprawidłowości w obrębie gruczołu tarczowego. Z kolei wtórna niedoczynność tarczycy spowodowana jest przez nieprawidłowości w funkcjonowaniu przysadki, która syntetyzuje zbyt mało hormonu tyreotropowego. Wówczas w badaniach krwi stwierdzany jest niski poziom zarówno T3 i T4, jak i TSH. We krwi można oznaczać także miano autoprzeciwciał przeciwko tyreoperoksydazie, przeciwko tyreoglobulinie oraz przeciwciała przeciwmikrosomalne. Ponadto wykonuje się USG tarczycy.

Leczenie niedoczynności tarczycy

leczenie niedoczynności tarczycy
Fot.: Unsplash.com

Podstawą terapii niedoczynności tarczycy jest stosowanie leków tarczycy, co ma na celu przywrócenie ich prawidłowego poziomu. Stosowane są doustne preparaty lewotyroksyny. Warto zaznaczyć, że nie da się całkowicie wyleczyć niedoczynności tarczycy i konieczne jest długotrwale lub nawet stałe zażywanie leków. Niekiedy zdarza się co prawda, że niedoczynność tarczycy ustępuje samoistnie (np. niedoczynność poporodowa czy polekowa), jednak najczęściej nie ma możliwości wyleczenia niedoczynności. Wówczas celem leczenia jest przywrócenie prawidłowego poziomu hormonów tarczycy we krwi. Poza stosowaniem farmakoterapii, konieczne jest stosowanie odpowiedniej diety oraz prowadzenie zdrowego stylu życia.

Bbliografia:

Łącka K., Czyżyk A., Leczenie niedoczynności tarczycy; Farmacja współczesna, 2008

ZOSTAW ODPOWIEDŹ

Please enter your comment!
Please enter your name here