Kardiomiopatie to choroby serca prowadzące do dysfunkcji serca. Zmiany w mięśniu sercowym mogą dotyczyć nieprawidłowości budowy mięśnia sercowego, czynności osierdzia lub wsierdzia. Kardiomiopatie mogą mieć charakter wrodzony lub nabyty, a podstawowy podział obejmuje kardiomiopatię rozstrzeniową, przerostową oraz restrykcyjną. Kardiomiopatia prowadzi do rozwoju niewydolności serca, a w skrajnych przypadkach konieczny jest przeszczep narządu.
Kardiomiopatia rozstrzeniowa
Kardiomiopatia rozstrzeniowa charakteryzuje się poszerzeniem lewej i/ lub prawej komory, z upośledzeniem czynności skurczowej serca. Istotne znaczenie w rozwoju tego rodzaju kardiomiopatii mają uwarunkowania genetyczne, a także wpływ czynników środowiskowych. Najczęstsze przyczyny kardiomiopatii rozstrzeniowej to:
- toksyny (alkohol, chemioterapeutyki, kokaina)
- zakażenia wirusowe
- schorzenia autoimmunologiczne tkanki łącznej
- choroba niedokrwienna serca
- choroby nerwowo – mięśniowe
- zaburzenia hormonalne (niedoczynność lub nadczynność tarczycy, niedoczynność przytarczyc)
Kardiomiopatia rozstrzeniowa to choroba układu krążenia objawiająca się jako zastoinowa niewydolność serca, w której dominują takie objawy jak osłabienie, pogorszona tolerancja wysiłku, duszności i kaszel, bóle w klatce piersiowej, omdlenia. Zaobserwować można przyspieszenie oddechu i akcji serca, a także nadmierną potliwość, obrzęki oraz zimne kończyny.
Rozpoznanie kardiomiopatii rozstrzeniowej polega na wykonaniu takich badań diagnostycznych jak EKG, echo serca, RTG klatki piersiowej. Leczenie opiera się na postępowaniu objawowym – stosowane są leki łagodzące objawy niewydolności serca. Najlepiej sprawdzają się leki moczopędne, np. furosemid, inhibitory konwertazy angiotensyny, beta blokery oraz preparaty naparstnicy. Oczywiście wskazane jest zmodyfikowanie stylu życia – utrzymywanie prawidłowej masy ciała, redukcja spożycia sodu, wyeliminowanie używek, regularne uprawianie sportu.
Kardiomiopatia przerostowa
Kardiomiopatia przerostowa to uwarunkowana genetycznie choroba mięśnia sercowego, w przebiegu której dochodzi do przerostu mięśnia lewej komory, a także asymetrycznego przerostu przegrody międzykomorowej. Ten typ kardiomiopatii objawia się przede wszystkim pod postacią duszności wysiłkowej, czyli kołatania serca, bólu zamostkowego, zawrotów głowy; możliwe są omdlenia. Kardiomiopatia przerostowa może prowadzić do rozwoju niewydolności serca, a nawet nagłego zgonu. Takie niekorzystne rokowanie dotyczy osób z grubością mięśnia lewej komory powyżej 30 mm, rodzinnym wywiadem w kierunku zgonów sercowych, doświadczających częstych omdleń oraz z nieprawidłową reakcją ciśnienia krwi na wysiłek fizyczny.
Rozpoznanie kardiomiopatii przerostowej opiera się na wykonaniu RTG klatki piersiowej, badania EKG, echokardiografii. Leczenie kardiomiopatii przerostowej ma charakter objawowy, polega na stosowaniu leków (beta blokerów). Możliwe jest także leczenie zabiegowe, sprowadzające się do operacyjnego wycięcia części przegrody międzykomorowej, która zawęża drogę odpływu lewej komory serca. W krańcowej niewydolności serca konieczny może być przeszczep narządu.
Kardiomiopatia restrykcyjna
Kardiomiopatia restrykcyjna to choroba mięśnia sercowego cechująca się zaburzeniem funkcji rozkurczowej lewej komory. Dochodzi do ograniczenia napełnienia oraz zmniejszenia objętości rozkurczowej komory, a czynność skurczowa pozostaje prawidłowa. Może rozwinąć się w przebiegu takich schorzeń jak hemochromatoza, skrobiawica, sarkoidoza, układowe choroby tkanki łącznej, cukrzyca czy zapalenie wsierdzia.
Kardiomiopatia restrykcyjna objawia się uczuciem duszności, pogorszoną tolerancją wysiłku, kołataniem serca. Pojawiają się takie symptomy niewydolności prawokomorowej jak powiększenie wątroby, wodobrzusze, obrzęki oraz uwypuklenie żył szyjnych.
Leczenie kardiomiopatii restrykcyjnej polega na stosowaniu takiego leczenia objawowego jak w przypadku innych typów kardiomiopatii (farmakoterapia). W krańcowej niewydolności serca konieczne jest wykonanie przeszczepu serca.
Bibliografia:
Davies M., Cardiomyopathy; Heart 2000
